Punojmë më shumë se gjermanët, por me paga, larg tyre..
Punëtorët në Maqedoninë e Veriut punojnë edhe më shumë orë në muaj se një punëtor në Gjermani, por megjithatë as nuk mund t’i afrohen pagave dhe mirëqenies në këto shtete.
Të dhënat statistikore tregojnë se punëtorët në vend punojnë 40.8 orë në javë karshi 34.7 orë punë në javë në Gjermani. Ekonomistët thonë se nuk duhet barazuar orët e punës edhe me efektet e punës apo me produktivitetin.
Të dhënat e Agjencisë Evropiane të statistikave Eurostat, tregojnë se për një orë pune në Maqedoninë e Veriut krijohet vetë m 44.4 për qind e vlerës së shtuar së mesatares që e krijojnë punëtorët në nivel të Bashkimit Evropian. Në të njëjtën kohë, një punëtor në Gjermani po krijon 103.8 për qind të vlerës së shtuar si mesatare evropiane, apo është dy herë e gjysmë më shumë produktiv se një punë tor në vend.
“Edhe rritja jo e kënaqshme sipas statistikave evropiane nga 43.5 për qind në vitin 2014 në 44.4 për qind në vitin 2019 të shkallës së produktivitetit tregon se ekonomia vendore ngadalë po rrit konkurrencën dhe produktivitetin e saj. Ajo akoma ndikohet edhe nga industri që janë pak produktive, ku mungojnë makineri moderne dhe që punësojnë me dhjetë ra mijë punëtorë si tekstili lëkura…
Vendosja më e madhe e teknologjive të reja që do të sjellin më shumë industri me më shumë produktivitet në vend të asaj me produktivitet më të ulët, por kjo kërkon edhe trajnimet e punëtorë ve, si dhe orientimi më i madh i fabrikave vendore ndaj eksportit të prodhimeve me vlerë të shtuar“, vlerëson profesori universitar Neritan Turkeshi.
Sipas tij, kreditë më të lira afatgjate për biznesin, më shumë subvencione për investime të orientuara në eksport, do të rrisin konkurrencën dhe do të sjellin rritje të produktivitetit, më shumë fitime për biznesin dhe përmirësimin e standardit të qytetarëve.
Në ndërkohë analizat e Bankës Botërore tregojnë se përskaj problemeve që shkakton pandemia, sfidat kryesore të ekonomisë vendore ndër të tjerash janë edhe produktiviteti i ulët i kompanive vendore, zhvillimi i ulët i kapitalit njerëzor, mungesa e harmonizimit midis shkathtësive dhe ndryshimet në tregun e punës, pengesat e politikave publike në raport me konkurrencën dhe investimet dhe administrata e dobët shtetërore.
Mbeten edhe angazhimet për përmirësimin e konkurrencës dhe aftësisë së kompanive për adaptimin e teknologjive të reja, qasjen ndaj financave, përmirësimin e menaxhimit dhe efikasitetit të administratës për të siguruar shërbime më të mira për biznesin dhe qytetarët si dhe sigurimin e sundimit të së drejtës.
Ndryshe sipas të dhënave të Eurostat, Bullgaria është në 49.2 për qind të mesatares evropiane të produktivitetit, Greqia në 66.5 5 për qind, Rumunia 72.5 për qind, Kroacia 71.6 për qind dhe Sllovenia në 82.7 për qind. Kohë më parë, studimi i BERZH apo Bankës Evropiane për Zhvillim dhe Rindërtim tregoi se, rajoni i Ballkanit Perëndimor ka një produktivitet mesatar në sa 60 për qind e 11 vendeve më të zhvilluara të BE-së .
Sipas studimit, hendeku i produktivitetit shkaktohet sidomos nga industria përpunuese, ku produktiviteti zbret në 55 për qind të mesatares së BE-11. Vlerësohet se ekonomitë e Ballkanit perëndimor kanë nevojë për më shumë investime, përdorim teknologjie, por edhe të investojë më shumë në cilësinë dhe formimin e burimeve njerëzore apo fuqisë punëtore.
/(koha.mk)
