Raclette: Pjata dimërore zvicerane që duhet të provoni..

Pjata e famshme e Zvicrës me raclette hahet në gjithë botën. Ja një vështrim në historinë që qëndron pas saj dhe si ta shijoni atë.

Çfarë është ajo?
Raclette është një pjatë që tradicionalisht përfshin shkrirjen e djathit dhe derdhjen e tij mbi patate.

Djathi e ka origjinën nga kantoni Valais i Zvicrës. E preferuara zvicerane është gjithashtu e njohur në Francë dhe rajone të tjera alpine, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Cila është historia pas saj?
Pyetje e mirë. Sipas legjendës, një vreshtar i quajtur Léon shpiku raclette.

“Në një ditë të ftohtë, ai ngrohi një copë djathë mbi një zjarr të hapur, në vend që ta hante të papërpunuar, dhe lindi kjo delikatesë thelbësore e Valais”, thotë bordi turistik i Valais.

Sipas ekspertëve, djathi në Valais daton në shekullin e IV para Krishtit. Djathi alpin ishte i famshëm gjatë periudhës romake dhe më vonë, ai u përdor shpesh si mjet pagese, në vend të pagave për punëtorët ose si produkt eksporti. Shkrirja e djathit ka qenë e dukshme në Valais qysh në vitin 1574, përcjell tutje albinfo.ch.

Termi ‘raclette’ vjen nga dialekti vendas francez (racler do të thotë të kruaj), dhe u bë emri zyrtar për këtë djathë në 1874.
“Deri më sot, prodhuesit e djathit Valais ndjekin një recetë që është përcjellë për breza, duke marrë qumësht të papërpunuar dhe duke e bërë produktin më të mirë dhe autentik që Valais ka për të ofruar: Raclette du Valais AOP”, thotë rajoni.

Kur duhet ta ha?
Pjata zakonisht shijohet në dimër, kur temperaturat jashtë janë më të ulëta dhe grumbujt e djathit të shkrirë është pikërisht ajo që ju nevojitet për të mbajtur ngrohtë dhe të ngopur.

Për këtë arsye, është gjithashtu një pjatë e njohur për ski après dhe patjetër do t’ju ndihmojë të zëvendësoni ato kalori pas një dite të gjatë në shpatet.

Me çfarë duhet ta ha?
Djathi mund të hahet i prerë në feta si pjesë e një përhapjeje (i njohur si “Assiette valaisanne” ose “Valais pjata”.

Por është më i famshëm për të shijuar i shkrirë. Zakonisht shoqërohet me patate të ziera, qepë dhe tranguj turshi, megjithëse shpesh shtohen mish dhe perime të tjera.

Sipas bordit turistik të Valais “puristët preferojnë që rrota e djathit të nxehet nga një zjarr druri, por skarat me rrota me gjysmë rrota djathi dhe grilat elektrike me raclette (të quajtura edhe “raklonetë”) i lejojnë besimtarët të shijojnë pjatën në shtëpi”.

Zakonisht shoqërohet me një gotë verë të bardhë.
Ekziston një besim zviceran se nuk duhet të pini kurrë ujë me raclette sepse kjo do të bëjë që djathi të ngurtësohet në një top në stomak. Por ne nuk e dimë nëse kjo është e vërtetë apo jo!

A e dinit?
Njerëzit në rajonin frëngjishtfolës të Valais flasin si për “la raclette” dhe “le raclette”. “La raclette” i referohet pjatës së bazuar në djathë të shkrirë; vetë djathi njihet si “le raclette”.

/albinfo