Cilat kantone zvicerane kanë ekonomitë më të forta..?

Natyrisht, sa më i zhvilluar ekonomikisht dhe më i qëndrueshëm financiarisht të jetë një kanton, aq më shumë përfitime mund t’u ofrojë banorëve të tij, si në aspektin e infrastrukturës ashtu edhe të shërbimeve publike.
Në këtë mënyrë, ajo bëhet më ‘konkurruese’ se kantonet, arkat e të cilëve nuk janë aq plot, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Indeksi i Konkurrencës Kantonale (CCI) i këtij viti, i përpiluar nga banka UBS dhe i publikuar javën e kaluar, zbulon një pabarazi të madhe midis kantoneve.
“Struktura ekonomike, aksesi ndaj shërbimeve dhe kapitali njerëzor bëjnë të mundur shpjegimin e fuqisë ekonomike relative të kantoneve,” tha ekonomistja e UBS, Katharina Hofer.

Çfarë tregon Indeksi?
Për shembull, Zug renditet në vendin e parë, gjë që nuk është saktësisht befasuese, pasi kantoni i vogël me (deri tani) normat më të ulëta të taksave të Zvicrës, është një fuqi ekonomike: mbi 24,000 kompani janë të regjistruara në territorin e tij prej 239 kilometrash katrorë (regjistruar nuk do të thotë se bizneset janë të vendosura fizikisht në Zug, megjithatë; shumë thjesht përdorin një adresë Zug për qëllime tatimore ndërsa ndodhen diku tjetër).

Në vendin e dytë është Bazeli dhe në vendin e tretë Cyrihu.
Këto kantone pasohen nga Aargau, Schwyz, Bazeli, Vaud, Gjeneva, Schaffhausen dhe Lucerne, duke përbërë 10-shen e parë.

Nga ana tjetër, Jura, Valais, Graubünden dhe Uri janë në katër të fundit, që do të thotë se perspektivat e tyre për të konkurruar me kantonet e tjera për sa i përket tërheqjes së banorëve dhe bizneseve janë shumë më të dobëta.
Ky grafik UBS tregon se si vlerësohen kantonet për sa i përket aftësive të tyre ekonomike. Jeshile e errët do të thotë një potencial ‘i shkëlqyer’; jeshile e lehtë një potencial ‘i mirë’; dhe më e lehta nënkupton një potencial “të fortë”.

Zonat gri të lehta tregojnë një potencial “të moderuar” dhe ato të errëta “të dobëta”, transmeton tutje albinfo.ch.
Strehimi dhe taksat
Analiza e UBS tregon se disa faktorë përcaktojnë se sa konkurrues (ose jo) është një kanton.

Në krahasim me ICC-në e vitit të kaluar, janë marrë parasysh faktorë të tillë si tregu i punës dhe çmimet më të larta.
Gjithashtu, ndërsa më parë kantonet konkurronin me njëri-tjetrin në tatimin, “konkurrenca tatimore ndërkantonale po humbet rëndësinë e saj për shkak të pranimit të taksimit minimal të fitimeve të korporatave,” vuri në dukje Hofer.

Ajo i referohej një referendumi të mbajtur në qershor, kur 78.5 për qind e votuesve zviceranë pranuan të ndiqnin një marrëveshje ndërkombëtare, të udhëhequr nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), e cila kërkon një normë tatimore minimale globale prej 15 për qind për kompanitë shumëkombëshe.

Deri më tani, shumë kantone – si Zug – kanë vendosur disa nga normat më të ulëta të taksave të korporatave në botë (shumë nën pragun e ri 15 për qind), në atë që ata shpesh thoshin se ishte e nevojshme për të tërhequr bizneset përballë pagave dhe vendndodhjes së lartë shpenzimet.

Qeveria zvicerane do të fillojë të vendosë taksën e re në vitin 2024, duke vlerësuar se të ardhurat shtesë mund të arrijnë në mes 1.0 dhe 2.5 miliardë franga zvicerane vetëm në vitin e parë.
Megjithatë, “kantonet me dikur të ardhura të ulëta do të bëhen më pak tërheqëse për kompanitë në krahasim me kantonet me taksë më të lartë të korporatës,” tha Hofer, që do të thotë se asnjë vit ICC nuk mund të zbulojë rezultate të ndryshme.

(Megjithatë, kjo lëvizje ka të bëjë vetëm me taksat e korporatave; normat e taksimit personal nuk do të lëvizin lart).
Dy faktorë të tjerë janë mungesa e personelit të kualifikuar dhe strehimi i përballueshëm në shumë kantone – dhe ato janë të ndërlidhura, tha Hofer.

Që punësimi të zhvillohet, duhet të ketë strehim të përballueshëm, gjë që nuk është rasti në shumë rajone të Zvicrës.
“Ndërveprimi i këtyre tre faktorëve përkthehet në perspektiva të përmirësuara të rritjes” për shumë nga kantonet ‘më të dobëta’, tha ajo.

/albinfo