Aplikacioni DeepSeek që “trazoi” SHBA-në..?

Një bashkëbisedues robotik me inteligjencë artificiale nga kompania kineze “DeepSeek” është bërë shpejt aplikacioni më i shkarkuar në dyqanet e Appleit, që nga lansimi i tij në janar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Rritja e papritur e aplikacionit, si dhe shpenzimet e ulëta të “DeepSeek” në raport me kompanitë me inteligjencë amerikane me bazë në SHBA, ka trazuar tregjet financiare, shkruan BBC.

Biznesmeni dhe inxhinieri softuerik, Marc Andreessen, ka lavdëruar “DeepSeekun” si “një prej shpërthimeve më të mahnitshme” të AI-së (inteligjencës artificiale).

Kompania ka thënë se modelet e fundit të AI-së janë në të njëjtin nivel me modelet që prijnë në SHBA – sikur ChatGPT – por me shpenzime dukshëm më të ulëta.

Zhvilluesit e aplikacionit kanë thënë se për ta zhvilluar u janë dashur vetëm 6 milionë dollarë, shumë më pak se miliardat e shpenzuar nga kompanitë amerikane.

Çka është “DeepSeek”?
“DeepSeek” është kompani kineze e inteligjencës artificiale, me bazë në Hangzhou, juglindje të Kinës.
Kompania qe lansuar në korrik të 2023-s, por aplikacioni me AI nuk ishte lansuar në SHBA deri më 10 janar.

Kush është themeluesi i saj?
Liang Wenfeng e financoi “Deepseekun” me paratë nga një fond të cilin e lansoi vetë.
40-vjeçari, inxhinier i elektronikës, raportohet se pati hapur dyqan të çipave “Nvidia A100”, tani të ndaluar nga eksportimi në Kinë.

Ekspertët besojnë se koleksioni i çipave i ka ndihmuar të hapë “DeepSeekun”, duke i kombinuar me çipa më të ulët.
Liang është parë së fundmi në një takim mes ekspertëve të industrisë dhe kryeministrit kinez, Li Qiang.

Kush po e përdor?
Aplikacioni i AI-së i kompanisë është në dispozicion për shkarkim në “AppStore” dhe online në uebfaqe.
Shërbimi, që është falas, është bërë shpejt aplikacioni më i shkarkuar në Apple, edhe pse disa përdorues kanë raportuar se kanë telashe ta përdorin.
Është bërë edhe aplikacioni me vlerësimin më të lartë si aplikacion falas në SHBA.

Çfarë bën aplikacioni?
“DeepSeek” është bërë i famshëm falë asistentit të fuqishëm të AI-së që operon ngjashëm si ChatGPT.
Sipas përshkrimit në AppStore, aplikacioni është i dizajnuar t’u përgjigjet pyetjeve të njerëzve dhe të përmirësojë efikasitetin e jetesës.
Komentet e përdoruesve që e kanë vlerësuar aplikacionin kanë qenë të llojit se aplikacioni “jep shkrim më shumë personale”.

Por aplikacioni është i cunguar në pyetje të caktuara politike.
Kur BBC-ja e ka pyetur aplikacionin se çka kishte ndodhur në sheshin Tiananmen më 4 qershor 1989 “DeepSeek” nuk ka ofruar përgjigje.
“Më vjen keq, nuk mund të përgjigjem në këtë pyetje. Jam një asistent i AI-së i dizajnuar për të ofruar përgjigje ndihmuese dhe pa lëndime”, thuhet në përgjigjen për këtë pyetje.

Ndërkohë po të pyetet “ChatGPT” se çka ka ndodhur atë ditë, kjo është përgjigja: “Më 4 qershor 1989, ndodhi masakra në Sheshin Tiananmen, një nga ngjarjet më tragjike dhe të ndjeshme në historinë moderne të Kinës. Kjo ngjarje shënoi fundin e protestave masive të studentëve dhe qytetarëve që kishin filluar në prill 1989, duke kërkuar reforma politike, më shumë liri dhe luftë kundër korrupsionit brenda Partisë Komuniste të Kinës”.

Pse po i prek kompanitë amerikane si “Nvidia”?
“DeepSeek” raportohet se është krijuar sa për një fraksion të shpenzimeve të rivalëve amerikanë, duke nxitur pyetje për të ardhmen e dominimit amerikan në këtë sferë.
Kosto e ulët e raportuar e kompanisë i trazoi tregjet financiare në SHBA më 27 janar, duke bërë që gjiganti i teknologjisë “Nasdaq” të bjerë për më shumë se 3 për qind, në mesin e tregjeve që përfshijnë prodhues të çipave kompjuterikë dhe qendrave të të dhënave në botë.

“Nvidia”, kompani me bazë amerikane që i prodhon çipat më të fuqishëm që përdoren për inteligjencë artificiale, duket se është prekur më së shumti.
Vetëm të hënën, kompania humbi gati 600 miliardë dollarë vlerë në treg – rënia më e madhe njëditëshe në histori në SHBA. Aksionet e saj pësuan rënie prej 17 për qind në vlerë gjatë ditës.

“Nvidia” ka qenë kompania më e vlefshme në botë në vlerë tregu, por ra në vend të tretë pas Appleit dhe Microsoftit të hënën, kur vlera e saj ra në 2.9 trilionë dollarë nga 3.5 trilionë, sipas “Forbesit”.
“DeepSeek” përdor çipa më pak të avancuar sesa ata të krijuar nga “Nvidia”.
Suksesi i tyre minon besimin që çipat më të shtrenjtë janë të vetmit për ta avancuar AI-në.

/ts