Për familjen bektashiane ! Nga Dritëro Agolli
“… familja bektashiane në vështrimin tim vetiak , doemos është si gjithë familjet e tjera shqiptare dhe ka po ato zakone dhe po atë konstitucion shpirtëror, veç bart edhe disa veçori të formuara nga vetë morali bektashian.
Vetë perceptimi i zotit në mënyrë individuale , vetë trajtimi i tij me një bazë brenda natyrës dhe jo jashtë saj, domethënë që zoti ndodhet brenda njeriut, brenda luleve , brenda pemëve dhe brenda qënieve , – e çlironte familjen nga fanatizmi i rëndë dhe i jepte mundësinë asaj të arsyetonte dhe të kuvendonte për shumë gjëra pa frikë se ndonjë mbifuqi e llahtarshme do ta mallkonte .
Duke e parë zotin brenda natyrës , ata krijuan kultin e Tomorit. Në Tomor zu vënd Abaz Aliu. Në Tomor është zoti. Atje bëheshin edhe festat. Pra, duke u nisur nga ato që thashë pak më lart, në familjet bektashiane njerëzit kishin çuditërisht një barazi të vetëdijshme , barazi midis burrave e grave , në mes të mëdhenjve e të vegjëlve, pasi tek të gjithë brenda për brenda ndodhej zoti .
Por këtë zot secili e përfytyronte sipas mendimit të tij , sipas ndjenjës së vet. Dhe ishte mëkat , fjala vjen, të rrihje një grua apo një fëmijë, pasi rrihje vetë zotin që fshihej në trupin e tyre. Kjo e bënte familjen bektashiane të kërkonte harmoninë jo vetëm në mes frymëve të saj , por edhe në mes të orendive e sendeve , për vendosjen e tyre pastër dhe bukur , pa rrëmujë e pa çrregullsi .
Madje edhe kur pyetej njëri , nuk përgjigjej tjetri që nuk ishte pyetur. Kur përgjigjej pa u pyetur , i kujtonin fjalët e Nizamiut , poetit të madh persian “ Mos u përgjigj pa u pyetur , sepse e pret xhevahirin e fjalës me sopatë”.
Në familjen bektashiane , brenda barazisë , respektoheshin veçanërisht gjyshi dhe gjyshja , aq më tepër kur ata ishin myhipë. Dhe nuk kishin si të mos respektoheshin kur ata vinin shpesh në teqe, në tempullin e perëndisë, takoheshin me babanë dhe me dervishët. Ata kur ktheheshin , tregonin sesi i kishte pritur babai i teqesë dhe çfarë fjalë të mençme u kishte thënë.”
/koha.mk