Sa fitohet nëse punoni si fermer në zvicër?
Aksionet e protestës së fermerëve tani po përhapen në Zvicër. Disa dyshojnë se është pak, ndërsa të tjerë tregojnë për pasurinë në formën e pronësisë së tokës dhe subvencioneve të larta që i marrin fermerët “të pasur”. Në çdo rast, fermerët mendojnë se të ardhurat e tyre janë shumë të ulëta.
Në vitin 2022 të ardhurat mesatare bujqësore ishin 79,700 franga për biznes në vit. Kjo është 1.3 për qind më pak se në vitin 2021. Megjithatë, vlera ishte rritur më parë me pothuajse 32 për qind që nga viti 2015.
Çmimet për qumështin, shpendët u zhvilluan pozitivisht dhe viti 2022 ishte një vit i mirë korrjesh. Ndikim negativ pati rritja e mprehtë e kostos së prodhimit dhe rënia e çmimit të mishit të derrit.
Megjithatë, “të ardhurat jobujqësore” u shtohen të ardhurave totale të familjeve bujqësore. Me këto kompanitë arritën të ardhura mesatare prej 111284 frangash në vit më 2021. Pra, 31 për qind e të ardhurave vinin nga burime “jobujqësore”.
Ka dallime të mëdha rajonale. Në vitin 2021, të ardhurat bujqësore në rajonin e luginës ishin 99,948 franga në vit, 37 për qind më të larta se në rajonin kodrinor (73,075 franga) dhe 63 për qind më të larta se në rajonin malor (61,139 franga).
Fitimet për njësi të punës vjetore për familje (FJAE) marrin parasysh përpjekjet e punës së familjes. Një punonjës i familjes llogaritet si një njësi e plotë pune vjetore nëse punon të paktën 2800 orë në vit në fermë. Paga mesatare për FJAE për të gjitha rajonet në vitin 2021 ishte 59,822 franga. Fitimet në orë ishin 23,01 franga në rajonin e luginës, 15,50 franga në rajonin kodrinor, 12,86 franga në rajonin malor dhe mesatarja për të gjitha rajonet ishte 17,02 franga. Kjo është e ulët në krahasim me të ardhurat në sektorin e dytë dhe të tretë.
Në vitin 2022, mesatarja e FJAE ra me 6.3 për qind në 56,100 franga. Shoqata Zvicerane e Fermerëve (SBV) e përshkruan këtë zhvillim si “jashtëzakonisht alarmante”.
Pagat në profesionet e tjera në zinxhirin e vlerës bujqësore – veterinari, përpunimi i mishit dhe qumështit, transporti, mikpritja – tregojnë se pagat atje janë më të larta.
Përqindja e të punësuarve aktualisht është 24 për qind. Në shumë kantone, koha maksimale javore e punës është 55 orë, pra 10 orë në ditë për 5,5 ditë pune në javë. Pagat minimale për bujqësi ekzistojnë vetëm në kantonet Neuchâtel (17,07 franga), Gjenevë (17,10 franga), Vaud (15,71 franga) dhe Valais (13,90 franga).
Shuma e të ardhurave bujqësore varet shumë nga madhësia e kompanisë: sa më shumë tokë bujqësore (LN) të kultivojë një kompani, aq më të larta janë të ardhurat e krijuara. Një fermë në rajonin kodrinor me 50 hektarë LN arriti, mesatarisht, pesë herë më të larta të ardhura në vitin 2021 sesa një fermë me më pak se 10 hektarë LN.
Ndërsa numri i fermave zvogëlohet – me 1.8 për qind në vit gjatë pesë viteve të fundit – rritet mesatarja e sipërfaqes së kultivuar dhe numri i kafshëve. Ose për ta thënë ndryshe: shumë kompani më të vogla duhet të mbyllen, gjë që përfiton kompani më të mëdha. Tani ka më pak se 50,000 biznese bujqësore në Zvicër. Nga këto, mbi 28 për qind janë me kohë të pjesshme.
Raporti përfundon se qeveria federale mund të ketë një ndikim pozitiv në zhvillimin e të ardhurave në bujqësi duke mbështetur bujqësinë në përmirësimin e pozicionit të saj konkurrues në tregun ushqimor, duke krijuar kushte të mira për inovacion dhe duke reduktuar kompleksitetin e masave të politikës bujqësore. Trajnimi i mirë dhe aftësitë e menaxhimit të biznesit duhet të kërkohen si parakusht për mbështetje financiare.
Për të qenë në gjendje të gjurmojë edhe më mirë zhvillimin e të ardhurave të familjeve fermere në të ardhmen, Këshilli Federal e konsideron të përshtatshëm një rishikim metodik të krahasimit të të ardhurave./Blick
/