Drejtësia maqedonase në “kthetrat” e Gruevskit dhe Mijallkovit..!
Ndryshimet në Kodin Penal – vazhdojnë të jenë temë e nxehtë në skenën politike në Maqedoninë e Veriut, me akuza të ndërsjella mes qeverisë dhe opozitës për gjoja kalkulime politike në emër të drejtësisë. Nga ana tjetër, qytetarët dhe intelektualët që ishin viktima të regjimit 11-vjeçar të Nikolla Gruevskit dhe kushëririt të tij, Sasho Mijallkov në aferën e përgjimeve, që u zbulua në vitin 2015 nga ish-rebeli i opozitës Zoran Zaev, thonë se ndjehen të poshtëruar nga privilegjet që Gruevski dhe Mijallkov i fituan si rezultat i ndryshimeve në Kodin Penal. Ekspertët juridikë janë të ndarë. Disa e drejtojnë gishtin në mungesën e shpejtësisë së gjyqësorit, e të tjerë thonë se këto janë thjesht “pazare politike” që privilegjojnë persona të caktuar në kurriz të qytetarëve dhe qytetarët vazhdojnë të çimentojnë mosbesimin e tyre ndaj institucioneve që duhet të ndajnë drejtësinë, shkruan PRESSonline.al
Profesori i së drejtës penale Gordan Kallajxhiev në një prononcim për “Frontline” thotë se ish-kryeministri, Nikolla Gruevski dhe ish-shefi i policisë sekrete, Sasho Mijallkov, nuk janë vënë para drejtësisë jo sepse janë të privilegjuar, por sepse janë institucionet të paafta dhe të paorganizuara.
“Drejtësia nuk u ka ardhur atyre jo sepse janë të privilegjuar, por sepse institucionet janë të paafta dhe të paorganizuara. Një procedurë nuk mund të zgjasë 10 vjet. Pikë!” – mendon profesor Kallajxhiev, përcjell PRESSonline.al
I pyetur nëse kjo është një padrejtësi dhe nëse viktimat e përgjimeve masive nga regjimi i Gruevskit poshtërohen me këto veprime, profesori thotë se është normale që ata të jenë të pakënaqur, sepse asnjëherë nuk kanë marrë përgjigje bindëse në pyetjen se kush ka përgjuar.
“Viktimat natyrisht janë të pakënaqur sepse asnjëherë nuk kanë marrë një përgjigje bindëse në pyetjen se kush po përgjonte. Gabimi kryesor ishte zgjedhja e Katicës. Kur mbillni tranguj të shtrembër – mos prisni tranguj të drejtë. Gjerësia e frontit që hapi PSP-ja (numri i madh i akuzave) nuk ishte reale për kohën që ata kishin. Plus, i gjithë sistemi është i ngadalshëm dhe i korruptuar! Me prokurorë të emëruar partiakë që sabotojnë sistemin nga brenda. Dhe pra, kush i korruptuar, kush i paaftë… një punon, dy e pengojnë…”, nënvizon prof.Kallajxhiev, përcjell PRESSonline.al
Nga ana tjetër, avokati Jasmin Kallaç thotë se qytetari i thjeshtë ka mbetur i shokuar dhe i habitur kur në media u publikua lajmi se po bëhen ndryshime në Kodin Penal ekzistues, të cilat u shtynë shprehimisht, me një procedurë të shpejtë në Kuvend me flamurin e BE-së.
“Sidomos për arsye se me ato ndryshime në KP, të cilat tashmë janë të njohura, disa vepra penale për të cilat janë ndjekur penalisht Sasho Mijallkov, Nikolla Gruevski dhe zyrtarë të tjerë të lartë politikë, janë vjetëruar. Njerëzit duhej të shihnin, përmes një procesi të drejtë dhe gjyqësor, një vendim që do të zbulonte të vërtetën, veçanërisht për rastin Target/Kalaja. Gjithashtu është e rëndësishme të theksohet se me ato ndryshime, të gjithë personat për të cilët janë zhvilluar ose janë duke u zhvilluar procedime penale për këto vepra penale të përfshira në ndryshimet e KP, si: shpërdorim i pozitës dhe autoritetit zyrtar, si dhe të gjithë personat për të cilët aktgjykimet nuk janë të plotëfuqishme dhe kanë ankimime në gjykatat më të larta, do të shpëtohen nga ndjekja penale ose do të marrin dënime shumë më të vogla se ato ekzistuese”, tha Kallaç për “Frontline”, përcjell PRESSonline.al
Nga këto ndryshime, shton ai, do të përfitojnë të gjithë të tjerët që do të akuzohen për këtë lloj krimi në të ardhmen.
“Shpenzimet që do të bien mbi buxhetin e shtetit për shkak të vjetësimit të këtyre veprave penale dhe që do të duhet t’u paguhen të pandehurve sipas Kodit Penal, do të jenë shumë të larta. Numri do të ketë shumë zero. Nga ana tjetër, “nuk mban ujë” premisa se procedurat dhe rastet e udhëhequra nga PSP-ja ishin shumë komplekse, sepse nga ana tjetër, ne kemi zhvilluar shumë shpejt procedurat me aktgjykime të formës së prerë, siç është rasti i 27 prillit apo Lagjes së Trimave. Dhe të mos flasim për qytetarin e thjeshtë. Për qytetarët e thjeshtë që kryejnë krime, gjyqtarët caktojnë lehtësisht dënimet me burg dhe prandaj burgjet tona janë të mbipopulluara. Kjo tregon vetëm faktin se ka padyshim korrupsion dhe selektivitet të lartë në drejtësi dhe prokurori”, thekson avokati, përcjell PRESSonline.al
Sipas tij, kësaj i referohet deklarata e fundit e ambasadorit holandez Kopp, i cili tha se “situata në drejtësi nuk na ka lënë zgjidhje tjetër, përveçse të vlerësojmë mbështetjen tonë që po japim”.
“Tashmë jemi bërë një shtet në të cilin mbretëron paligjshmëria, ose më mirë zbatimi selektiv i ligjeve. Si pasojë e gjithë kësaj ka pakënaqësi të madhe tek qytetarët e thjeshtë dhe besimi në gjyqësor ka rënë në 0%”, thekson avokati Jasmin Kallaç.
Analisti politik dhe avokati, Qenan Aliu thotë se epilogu i gjithë këtij debati mbetet se shteti nuk solli drejtësi për megaskandalin e dekadës, përgjimin e mbi 20 mijë qytetarëve të profilit të lartë.
“Kjo menaxhohet duke ndikuar në politikë dhe në fund duke ndryshuar dhe plotësuar kodin penal. Ndonëse për Nikolla Gruevskin dhe Sasho Mijallkovin, edhe pse kjo nuk lidhet me të gjitha veprat, por ky ndryshim solli lehtësim të madh. Kështu, abuzuesit me pushtetit qeverisës i vunë pas hekurave disa prej vartësve të tyre për disa vite. Të gjithë shoqërinë e sfidojnë paradokset që i dëshpërojnë qytetarët dhe pasoja është braktisja e shtetit, e cila padyshim se dëmton zhvillimin e shtetit në çdo aspekt”, tha Aliu për “Frontline”, përcjell PRESSonline.al
Edhe presidenti i shtetit, Stevo Pendarovski, është irrituar nga fakti se askush nuk do të mbajë përgjegjësi për përgjimet, në të cilin edhe ai ishte përgjuar.
“Është për të ardhur keq. Absolutisht më tërbon fakti që askush nuk do të mbajë përgjegjësi për përgjimin. Një nga viktimat e përgjimeve kam qenë edhe unë. Në disa situata ka një tendencë për të ngadalësuar gjërat. Keni raste ekstreme kur jemi dy ditë para aktgjykimit, një nga gjyqtarët e gjykatës del në pension dhe ne i kthehemi fillimit të çështjes… Dhe askush nuk ishte në dijeni për këtë”, tha Pendarovski në një nga daljet e tij të fundit televizive.
Edhe pse Sasho Mijallkov “i shpëtoi” drejtësisë duke përdorur intriga dhe zbrazëtira ligjore, duke shfrytëzuar pasurinë e fituar ilegalisht së bashku me kushëririn e tij Nikolla Gruevski i cili pret “vizën” për t’u kthyer në Maqedoninë e Veriut, prapëseprapë të dy nuk mund t’i shpëtojnë drejtësisë amerikane, të cilët, me vendim të Departamentit të Shtetit, janë futur në listën e zezë.
Departamenti i Shtetit beson se ish-kryeministri dhe ish-drejtori i DSK-së përbëjnë një kërcënim për stabilitetin e rajonit të Ballkanit Perëndimor përmes korrupsionit, krimit dhe aktiviteteve të tjera të paligjshme.
Për këto arsye, SHBA ngrin pasuritë dhe ndalon të gjitha transaksionet me personat amerikanë. Por sanksionet nuk vlejnë vetëm për Gruevskin dhe Mijalkovin, por edhe për familjet e tyre.
“Nikolla Gruevski është dënuar dhe mbetet i dyshuar për disa raste të korrupsionit, ndërsa akuzohet edhe për shpërdorim detyre, pastrim parash dhe vepra të tjera në periudhën kur ishte kryeministër, nga viti 2006 deri në vitin 2016. Gruevski konsiderohet përgjegjës për, bashkëpunëtor ose i lidhur drejtpërdrejt ose tërthorazi me korrupsionin ose ryshfetin në Ballkanin Perëndimor për qëllime personale ose politike”, tha Departamenti i Shtetit, përcjell PRESSonline.al
Departamenti i Shtetit beson se veprat e Gruevskit dhe Mijallkovit minojnë sundimin e ligjit, demokracinë, besimin në institucionet dhe Qeverinë.
“Mijallkov është i përfshirë në një skemë të manipulimit të votave dhe në procesin e përgjimit të paligjshëm të 20.000 personave, përfshirë politikanë nga kampi i kundërt, gjyqtarë dhe gazetarë, duke siguruar kështu përfitime politike dhe ekonomike.
Mijallkov konsiderohet përgjegjës, bashkëpunëtor ose i përfshirë drejtpërdrejt ose tërthorazi në aktivitete ose politika që minojnë procesin dhe institucionet demokratike në Ballkanin Perëndimor. Këto veprime kanë të bëjnë me luftën kundër korrupsionit. Nuk është një veprim politik, as synim për të mbështetur ndonjë parti politike në ndonjë nga vendet ku ne kemi vendosur sanksione ndaj individëve të veçantë. Dhe ne do të vazhdojmë ta bëjmë këtë sa herë që shohim dhe dëshmojmë korrupsion”, theksoi Departamenti i Shtetit kur shpalli vendimin.
Afera e përgjimeve, e publikuar nga Zoran Zaev në vitin 2015, është afera e pestë e përgjimeve me radhë në vetëm dy dekada. Ajo nxori në dritë se si regjimi i Nikolla Gruevskit keqpërdorte aparatin dhe buxhetin shtetëror për interesa grupore dhe individuale. Afera “Veshi i Madh” i Zoran Zaevit nxori në dritë ndikimin e shfrenuar në drejtësi dhe abuzimin e policisë sekrete për të bërë presion ndaj qytetarëve dhe atyre që mendonin ndryshe nga regjimi i tyre.
/ts