Maqedoni: Projektet kapitale kanë ngecur në letër..
Ministria e Transportit dhe Lidhjeve, në duart e së cilës është infrastruktura rrugore, ka një realizim të lartë prej 61 për qind, përkatësisht në gjysmën e parë të vitit janë shpenzuar 187 milionë euro nga 305 milionë euro të planifikuara për gjithë vitin. Të dhënat për ministritë e mjedisit, shëndetësisë, arsimit, punës dhe politikës sociale janë zhgënjyese, shkruan PRESSonline.al
Deri më 5 shtator janë shpenzuar 430 milionë euro për shpenzime kapitale, që është vetëm 54.3 për qind e parave të planifikuara për investime në thesarin e shtetit. Kjo është një shifër alarmuese po të kihet parasysh se ishin para për rrugë, kanalizime, gypa uji, energji, por edhe disa ndërhyrje të vogla në institucione të ndryshme që do të lejonin kushte më të mira pune apo disponueshmëri më të lehtë të disa shërbimeve… Nga realizimi i tyre i vogël u paraqit para “tepricë”, të cilat u ridestinuan me vendimin e Qeverisë, për të cilin ministri i Financave Fatmir Besimi qartë theksoi se nuk është ribalancim i buxhetit, sepse as ana e të hyrave dhe e shpenzimeve nuk është në rënie dhe as në rritje, por se ndryshon struktura e thesarit të shtetit.
Paratë nga investimet kapitale, të cilat nuk shkojnë sipas planit, por edhe nga disa zëra të tjerë, po rishpërndahen që do të shkojnë drejt rritjes së pagave, pensioneve më të mëdha, subvencioneve, më shumë para në arsim dhe shëndetësi dhe një paketë të re të masave anti-krizë.
Për këtë vit janë planifikuar 792 milionë euro për shpenzime kapitale, që është 270 milionë euro më shumë se buxheti i ribalancuar për vitin 2022. Edhe kur ishte planifikuar ky numër, pati kritika të shumta se nuk do të realizohej.
Ministria e Financave deri më tani ka përpunuar në detaje të dhënat për gjashtëmujorin e parë. Sipas të dhënave, nga ata që kanë marrë më shumë para për shpenzime kapitale, më së shumti ka arritur të shpenzojë Qeveria. Ka shpenzuar mbi 10 milionë euro, ose 78 për qind të parave të planifikuara për vitin, Ministria e Ekonomisë ka shpenzuar 73 për qind – 3 nga 5 milionë euro të planifikuara, Agjencia për Investime të Huaja dhe Promovim të Eksportit ka shpenzuar 77 për qind të buxhetit vjetor – 11 nga 14 milionë euro të planifikuara, informon PRESSonline.al
E dhënë e mirë është se Ministria e Transportit dhe Lidhjeve, në duart e së cilës është edhe infrastruktura rrugore, ka një realizim të lartë prej 61 për qind, pra ka shpenzuar 187 milionë euro nga 305 milionë euro të planifikuara për gjithë vitin.
Është zhgënjyese që Ministria e Mjedisit ka shpenzuar vetëm 12.4 për qind të të gjithë buxhetit në gjysmën e parë të vitit. Për këtë vit ministria ka planifikuar 20.6 milionë euro, ndërsa për dy muaj ka arritur të shpenzojë 2.6 milionë euro. Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Administrimit të Ujërave ka një realizim të ulët prej vetëm 22.4 për qind. Kësaj ministrie i janë akorduar 15.4 milionë euro për vitin, ndërsa për 6 muaj ka shpenzuar 3.4 milionë euro.
Dështoi dukshëm edhe realizimi i projekteve kapitale përmes Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale, përmes të cilave parashihet të realizohen çerdhe, shtëpi për të moshuar, qendra sociale. Nga buxheti i përgjithshëm prej 4,9 milionë euro, Ministria ka përdorur 1,6 milionë euro në 6 muaj, ose 32.2 për qind. Fatkeqësisht, realizim të ulët ka edhe Ministria e Arsimit dhe Shkencës – nga buxheti vjetor prej 29.5 milionë eurosh, në gjysmën e parë të vitit kanë shpenzuar 7.9 milionë euro, ose 26.7 për qind.
Ministria e Kulturës ka një realizim prej 39.3 për qind, nga buxheti i saj për shpenzime kapitale prej vetëm 84.000 eurosh, kanë shpenzuar 33.000 euro. Shqetësues është edhe realizimi prej 30 për qind nga Ministria e Shëndetësisë, gjegjësisht nga 9.5 milionë euro vjetore janë shfrytëzuar 2.8 milionë euro.
Ministri i Financave, duke paraqitur rishpërndarjen e Buxhetit, u shpreh kategorikisht se asnjë projekt kapital nuk refuzohet.
“Në disa nga projektet kapitale janë bërë rregullime sipas asaj që lejon dinamika e realizimit të tyre, ndërsa potencoj se asnjë projekt kapital nuk refuzohet, si dhe shpenzimet kapitale mbeten në nivel më të lartë se deficiti buxhetor, d.m.th. rregullit të artë në financa – të marrësh hua vetëm për qëllime investimi dhe zhvillimi” – theksoi ministri Fatmir Besimi, përcjell PRESSonline.al
Nga viti 2021, u njoftua se nëse përfituesit buxhetor nuk realizojnë së paku 15 për qind të shpenzimeve kapitale të planifikuara deri në fund të tremujorit të parë, të paktën 40 për qind deri në tremujorin e dytë dhe të paktën 65 për qind deri në tremujorin e tretë, fondet do të merren prej tyre dhe do të drejtohen në projekte që kanë një realizim të mirë.
/ts