Në çfarë niveli është standardi jetesës në Maqedoni..?

Një familje katëranëtarëshe në vend për muajin maj të këtij viti i nevojiteshin 49.025 denarë për ta përmbushur shportën sindikale minimale, apo afërsisht 800 euro. Nga ana tjetër, paga minimale vazhdon të jetë 20 mijë denarë apo afërsisht 330 euro, që i bie diku tre paga minimale nevojiten për një familje për të përmbushur shportën sindikale. Por, çfarë të bëjnë ato familje që kanë vetëm një të punësuar, edhe më keq se kaq ato familje që nuk kanë as edhe një anëtar të punësuar, si do të arrijnë t’ia dalin me shpenzimet.

Pra, bëhet fjalë për një mos përputhje me të ardhurat dhe të shpenzimet të cilat kanë arritur majën. Dhe, kjo me automatizëm flet për një standard jetësor që nuk i kënaq nevojat e qytetarëve dhe sigurisht që kjo pastaj përkthehet me revoltë dhe përgjigje reaguese kundrejt kësaj vështirësie dhe përpjekjeve për të mbijetuar në këto kushte. Ndryshe, me këtë dinamikë ekonomike numri i qytetarëve të varfër vetëm se do të rritet edhe më shumë, ndërkaq ata që veçmë janë të varfër do ta kenë edhe më të vështirë të përballen me shpenzimet e përditshme që tashmë janë veçse me çmime shumëfish më të larta, shkruan Zhurnal.

Shpenzimet shumë të larta të ardhurat shumë të ulëta –
Një familje katëranëtarëshe në vend në maj të këtij viti i nevojiteshin 49.025 denarë për ta përmbushur shportën sindikale minimale. Prej tyre, siç thonë nga Lidhja e Sindikatave të Maqedonisë (LSM), 19.532,54 denarë ose 44.34 për qind janë nevojitur për ushqim dhe pije, 13.392,85 gjegjësisht 30.41 për qind për banim, 3.196,9 denarë për higjienë, 3.720,1 denarë për transport, 2.315,759 për veshmbathje, 1.067,86 për kulturë dhe 821,47 denarë për mirëmbajtje shëndetësore, ose gjithsej 44.047,52 denarë.

“Kur atyre u shtohen 4.977,37 denarë ose 11.3 për qind për shpenzimet e jetesës, gjegjësisht inflacionin, vje deri në 49.024,89 denarë, saktësojnë nga LSM-ja. Theksojnë se paga mesatare e paguar neto për të punësuar në mars të këtij viti është 34.925 denarë.

E këto shpenzime është e vështirë të mbulohen me nivelin e pagës minimale që është pothuajse tre fish më e vogël në krahasim me shpenzimet. Mbase, kjo është arsyeja kryesore pse edhe numri më i madh i qytetarëve mendojnë që vendi po shkon në kahje të gabuar. Si dhe qytetarët nuk janë të kënaqur me standardin jetësor që është aktualisht brenda vendit.

Çfarë thotë anketa e NDI-së?
Anketa e realizuar së fundi nga Instituti Kombëtar Demokratik, NDI, ka nxjerrë në pah se 56 për qind e qytetarëve në Maqedoninë e Veriut mendojnë se vendi po ecën në drejtimin e gabuar, kundrejt 11.1 për qind që konsiderojnë se po ecën në drejtimin e duhur.

Qytetarët e Maqedonisë së Veriut, në bazë të anketës, si arsye kryesore se pse vendi po shkon në drejtim të gabuar kanë apostrofuar korrupsionin dhe krimin e organizuar me 18 për qind, të ndjekur nga çmimet e larta dhe inflacioni me 15.3 për qind, politikat e dobëta dhe performancën e Qeverisë me 14.2 për qind, pastaj varfërinë dhe standardin e ulët të jetesës me 7.8 për qind.

Vetëm tre për qind e të anketuarve kanë apostrofuar negociatat me BE-në dhe problemet me Bullgarinë, si arsye që Maqedonia e Veriut po shkon në drejtim të gabuar. Edhe pse aktualisht po zhvillohen ngjarje dramatike dhe veprime të çuditshme të politikaneve që më shumë ngjajnë dramatike sesa reale.

Nga kjo kuptohet që kemi të bëjmë me një standard jetese ende jo në nivelin e dëshiruar, pasi shpenzimet nuk janë në përputhje me të ardhurat, dhe në këtë formë nga ky proporcion jo i drejtë krijohen pakënaqësi të shumta në funksionim si dhe në përmbushjen e detyrimeve që janë edhe esenciale.

Në kohën kur kriza ekonomike ka kapluar vendin, inflacion sa shkon e rritet edhe më shumë, pagat minimale janë afërsisht 20 mijë denarë, bie që me këtë pagë nuk mund të jetojnë as dy persona apo një çift, pastaj planifikimi familjar vështirësohet edhe më shumë. Jo rastësisht vendi është në varfëri ekstreme pasi në shumë familje ka vetëm nga një të punësuar që merr pagë minimale që minimizon mundësitë e përmbushjes së detyrimeve familjare dhe qëllimeve.

Krahas, shpenzime të rritura edhe pagat minimale në harmonizim me pagat tjera duhet të rriten në të kundërtën, poqë nuk u rriten pagat do të rritet dëshpërimi i qytetarëve. Posaçërisht të rinjve që nuk do vendosin të vazhdojnë të mbijetojnë në këtë vend me gjithë këto vështirësi, por do të zgjedhin të largohen e ta braktisin vendlindjen në kërkim të një jete normale, madje jo një jetë më të mirë sepse këtu nuk e kanë fare mirë.

Ndryshe, me këtë dinamikë ekonomike numri i qytetarëve të varfër vetëm se do të rritet edhe më shumë, ndërkaq ata që veçmë janë të varfër do ta kenë edhe më të vështirë të përballen me shpenzimet e përditshme që tashmë janë veçse me çmime shumëfish më të larta.

Situatë jo e lehtë për tu përballuar për qytetarët e Maqedonisë së Veriut, pasi rritja e çmimeve u bë traditë e zakonshme madje edhe javore që çdo javë pothuajse kishte ndryshim çmimesh, nuk dihej se cilat masa dhe çfarë ndikimi kishin ato masa antikrizë të marra nga Qeveria, sepse në praktikë secili qytetarë është në krizë të thellë. Shpenzimet mujore me të hyrat janë në një diskrepancë shumë të madhe me çka qytetarët edhe po dëshpërohen dhe shpresë po kërkojnë jashtë vendit.

Shpresa e ka humbur rrugën në Maqedoninë e Veriut, madje është absurditet të dëgjohet prej ndokujt që shpreson që gjendja do të ndryshoj në aspekt pozitiv. Të rinjtë nuk shohin të ardhme, të punësuarit të pa kënaqur me pagat, të moshuarit me pensione që as për kontrolle mjekësore nuk janë të mjaftueshme. Pra, e gjithë kjo katrahurë shkakton krizë edhe më të thellë në Maqedoninë e Veriut, që do të futemi në “krizë qytetarësh”, ku vendi do të zbrazet dhe do të bëhet i pa banueshëm.

/Zhurnal.mk