Cilat janë përfitimet nëse keni pasaportën e Zvicrës..?

Marrja e një pasaporte zvicerane ofron shumë përfitime, por edhe një sërë detyrash që duhen përmbushur, shkruajnë mediat zvicerane, përcjell Albora.ch.

Ja disa prej tyre.
Rruga drejt natyralizimit zviceran – qoftë e ashtuquajtura e “thjeshtuar” apo rruga e rregullt – nuk është e lehtë.

Ndërsa marrja e shtetësisë është përgjithësisht më e lehtë për qytetarët e vendeve të BE / EFTA sesa për jo-evropianët (përfshirë njerëzit nga MB dhe Shtetet e Bashkuara), procesi është zakonisht i gjatë dhe kompleks.

Përveç radhëve më të shkurtra në aeroport, njerëzit që bëhen zviceranë mund të gëzojnë të drejta dhe privilegje që ata që jetojnë këtu me pasaporta të huaja nuk i kanë.

Të drejtat
Vendbanim i përhershëm
Si shtetas zviceran, ju keni të drejtë të jetoni në vend, të largoheni për aq kohë sa dëshironi dhe të ktheheni në Zvicër në çdo kohë.

Kjo është ajo që i dallon qytetarët zviceranë nga mbajtësit e lejeve C: ndërsa leja e përhershme e qëndrimit u jep të drejta gjithëpërfshirëse mbajtësve të saj, duke përfshirë aksesin e pakufizuar në punësim, ajo ka kufizime të caktuara.

Për shembull, leja është e vlefshme për një kohë të pacaktuar, por vetëm për sa kohë që mbajtësi i saj nuk largohet përgjithmonë nga Zvicra.

Shtetasit zviceranë i kanë këto të drejta kryesisht nga djepi deri në varr, por ka disa përjashtime: qeveria mund të revokojë pasaportat e qytetarëve – qofshin të lindur në Zvicër apo të natyralizuar – të cilët janë dënuar për krime lufte, terrorizëm ose tradhti.

Kjo masë drastike është jashtëzakonisht e rrallë, por ndodh – më së fundi në rastet e shtetasve zviceranë që i bashkohen grupit terrorist të Shtetit Islamik (ISIS).

Votimi
Referendumet e shpeshta (zakonisht mbahen katër herë në vit dhe mbulojnë një sërë çështjesh kantonale dhe kombëtare) janë shtylla kurrizore e sistemit unik të demokracisë së drejtpërdrejtë të Zvicrës.

Qytetarët mund të votojnë në të gjitha ato dhe gjithashtu kanë të drejtë të kandidojnë për çdo detyrë politike.
Për zviceranët, më shumë se për shtetasit e vendeve të tjera, kjo markë bazë e demokracisë do të thotë se ata kanë fuqinë për të formësuar procesin politik që ndikon në jetën e tyre – nga miratimi ose refuzimi i vendimeve legjislative deri te krijimi i ligjeve të tyre.

Blerja e pronës
Në përgjithësi, të huajt mund të blejnë një shtëpi në Zvicër, por shumë varet nga statusi i tyre ligjor në lidhje me vendbanimin, llojin e pronës që duan të blejnë dhe kantonin ku ata banojnë.

Ka edhe kufizime të ndryshme për sa i përket blerjes së pronave investuese.
Qytetarët zviceranë, nga ana tjetër, mund të blejnë një pronë kudo, pa asnjë kufizim (përveç madhësisë së llogarisë së tyre bankare, natyrisht).

Duke u përfaqësuar / mbrojtur jashtë vendit
Qeveria zvicerane duhet të ndërhyjë dhe të përpiqet të ndihmojë nëse qytetarët e saj janë në ndonjë lloj telashe gjatë qëndrimit jashtë vendit – qofshin ata në burg apo në një spital në një vend të huaj.

Përgjegjësitë
Pra, ky është lajmi i mirë për pasaportën tuaj zvicerane, por me të drejtat vijnë edhe përgjegjësitë, dhe pasi të jeni plotësisht zviceran, keni edhe disa detyrime.

Shërbim ushtarak
Më e dukshme është se nëse jeni mashkull zviceran mbi 18 vjeç, do t’ju duhet të shërbeni në ushtri.
Pasi të bëheni shtetas zviceran dhe të jeni midis moshës 18 dhe 30 vjeç, mund të prisni të rekrutoheni.

Në përgjithësi, të kesh një shtetësi tjetër përveç asaj zvicerane nuk do të të përjashtojë nga shërbimi ushtarak në Zvicër. Megjithatë, ekziston një përjashtim: detyrimi për të shërbyer do të hiqet, me kusht që të mund të tregoni se i keni përmbushur detyrat tuaja ushtarake në vendin tuaj tjetër.

Nëse nuk jeni i aftë për shërbim, ose nëse bëni pjesë në kategorinë e shtetasve të dyfishtë që kanë shërbyer në forcat e armatosura të huaja (siç u përmend më lart), do t’ju duhet të paguani të ashtuquajturën Taksë të Përjashtimit të Shërbimit Ushtarak.

Ju duhet ta paguani atë nga mosha 19 vjeç deri sa të mbushni 37 vjeç – sigurisht, me kusht që të bëheni zviceran gjatë kësaj kohe.
Kjo taksë vjetore arrin në 3 për qind të të ardhurave tuaja të tatueshme, ose një minimum prej 400 frangash.

Gratë nuk përballen me rekrutim të detyrueshëm (megjithëse mund të vullnetarisht), prandaj merrni parasysh këtë kompensim për hendekun gjinor të pagave.
Zyra publike e detyrueshme

Nëse jeni një shtetas zviceran që jeton në një komunitet të vogël, mund t’ju kërkohet të kandidoni për poste publike në qytetin tuaj, nëse asnjë kandidat tjetër nuk është i gatshëm ta bëjë këtë.

Kjo është për shkak të një çuditshmërie në sistemin zgjedhor që thotë se nëse askush nuk është i gatshëm të kandidojë për postin, zyrtarët lokalë mund të shtojnë emrat e të gjithë votuesve të regjistruar në zonë në fletën e votimit.

Kjo do të thotë që ju mund ta gjeni veten duke kandiduar kundër vullnetit tuaj – edhe nëse nuk keni njohuri apo interes për politikën.

Nëse zgjidheni, ju duhet të kryeni mandatin tuaj, por ju keni të drejtë të apeloni vendimin e votuesve, duke përmendur arsye të vlefshme si të qenit mbi 65 vjeç, duke ofruar prova se shërbimi në një post publik do të ishte i dëmshëm për shëndetin tuaj ose ekonomia lokale, ose lëvizja në një qytet tjetër nëse asgjë tjetër nuk funksionon.

Heqja dorë nga pasaporta
Zvicra është krejtësisht e lumtur që ju lejon të jeni një shtetësi e dyfishtë, por disa vende – përfshirë Indinë – nuk i lejojnë qytetarët e tyre të marrin një shtetësi tjetër.
Pra, në varësi të vendit tuaj të origjinës, mund t’ju kërkohet të hiqni dorë nga pasaporta juaj origjinale kur të bëheni zviceran.

/albinfo