Refugjatët ukrainas për Zvicrën: “Një vend i bukur”..
Kur Nadiia, 23 vjeç, dhe vëllai i saj Roman, 16 vjeç, lanë shtëpinë, nënën dhe vëllain e tyre më të madh në qytetin e Odessa, gjithçka që dinin për Zvicrën ishte se ishte e bukur, e pastër dhe e sigurt.
Pas mbërritjes, ata thonë se nuk kanë gabuar në atë pikë, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Përshtypja e tyre e parë kur mbërritën në mes të prillit ishte “pamje të mahnitshme, qytete dhe fshatra të bukur”, kujton Nadiia.
Ndërsa njohën rrethinat e tyre në rajonin e Liqenit të Gjenevës, ata bënë edhe më shumë zbulime. Roman, për shembull, ishte i impresionuar nga gjendja e rrugëve zvicerane dhe sesi ato të ngushta mund të strehonin trafikun e dyanshëm.
Atij i pëlqen gjithashtu që shumica e rrugëve kanë korsi biçikletash.
Një avantazh i të parit të gjërave me një grup sysh të freskët është të vëreni gjëra në dukje të parëndësishme që ne që jetojmë këtu nuk u kushtojmë vëmendje dhe kryesisht i marrim si të mirëqena, përcjell tutje albinfo.ch.
Roman përmendi se nuk ka asnjë ndryshim, përsa i përket infrastrukturës, midis qyteteve dhe fshatrave. Sa prej nesh e kanë bërë këtë vëzhgim të mprehtë?
Dhe Nadiia komentoi bollëkun e burimeve që derdhin ujë të pastër dhe të pijshëm.
E fundit, por jo më e rëndësishmja, dhe ndryshe nga shumë të huaj të tjerë që e shohin të përmbajturin zviceran, përvoja e Nadiia-s dhe Romanit ka qenë e kundërta.
Të gjithë njerëzit që kanë takuar deri më tani kanë qenë “të mirë, miqësorë, të sjellshëm dhe na kanë ndihmuar të integrohemi”, tha Nadiia, përcjell tutje albinfo.ch.
Shishe, letër, bateri
Ndër zbulimet e tyre më befasuese (përveç atyre të përmendura më lart) ishte sistemi i riciklimit të Zvicrës.
Duke ardhur nga një vend ku “gjithçka është e mbushur së bashku në një qese dhe e hedhur në plehra” – siç e përshkroi Roman qasjen e kombit të tij ndaj riciklimit – mënyra zvicerane e asgjësimit të mbeturinave ishte një hap i vërtetë i syve.
Të dy e pranuan ‘kulturën e re të riciklimit’ shpejt dhe me dëshirë, duke i transportuar mbeturinat shtëpiake në kosha aty pranë dhe duke ndarë letrën, kartonin, shishet plastike dhe qelqi, mbeturinat organike dhe kapsulat e kafesë Nespresso me më shumë kujdes se ne.
“Jetë më e lehtë”
Të dyve u pëlqen të gatuajnë, gjë që ne e përqafuam me entuziazëm dhe mirënjohje.
Ne kemi qenë marrësit me fat të specialiteteve ukrainase si borsç (një supë me bazë panxhari), si dhe pelmeni dhe vareniki – petë të rrumbullakëta ose në formë gjysmëhënës të mbushura me mish të bluar ose patate, përkatësisht.
Është e panevojshme të thuhet – dhe kjo është një gjë e rrallë në shtëpinë tonë – gjithçka bëhet nga e para: panxhari, lakra dhe karotat për borsçin grihen me dorë, dhe brumi bëhet dhe gatuhet gjithashtu me dorë.
Kur theksova se të gjithë përbërësit – si panxhari i grirë dhe brumi mund të blihen paraprakisht, dhe se njerëzit në Zvicër zakonisht nuk kalojnë aq shumë kohë në kuzhinë, të dy pranuan se jeta këtu “është më e lehtë” ka më pak punë shtëpiake për të bërë, por ata ende preferojnë mënyrën tradicionale, më të mundimshme të përgatitjes së ushqimit, përcjell tutje albinfo.ch.
Çmimet dhe burokracia
Në gjashtë javët e tyre këtu, të dy kanë vënë re edhe disa aspekte negative të jetës zvicerane.
Goditja më e madhe – siç është rasti për shumicën e të ardhurve të rinj – janë çmimet.
Të nesërmen pasi mbërritën në Vaud, Romani u shtang që një copë bukë që blemë kushtonte 3 franga, ndërsa e njëjta shitet për 50 cent në Ukrainë. Kostoja e mallrave të tjera të konsumit ka qenë gjithashtu një tronditje, megjithëse ata tani fillojnë të kuptojnë se çmimet dhe pagat e Ukrainës nuk mund të ekstrapolohen në ato zvicerane.
Një tjetër gjë që vëllezërve dhe motrave nuk u pëlqen aq shumë është që dyqanet mbyllen në orën 18:30 në shumicën e ditëve, pas së cilës kohë nuk ka shumë për të bërë, veçanërisht në qytetin e vogël ku jetojmë.
Nadiia përmendi gjithashtu se sa e ngadaltë është burokracia zvicerane.
Ndërsa të dy morën statusin e tyre S – që u lejon atyre dhe refugjatëve të tjerë ukrainas të qëndrojnë në Zvicër për një vit – relativisht shpejt, procedurat kantonale në lidhje me integrimin dhe kurset e gjuhës frënge zgjasin shumë më gjatë.
Megjithatë, ata e kuptojnë se kjo ngadalësi është për shkak të numrit të madh të ukrainasve që janë aktualisht këtu – më shumë se 3,500 në Vaud në fillim të majit – të cilët gjithashtu duhet të përpunohen.
Numri i madh i njerëzve që kanë kërkuar strehim në kanton në një periudhë të shkurtër kohore është një situatë e paprecedentë për të gjitha shërbimet dhe departamentet që merren me këta refugjatë, kështu që vonesat janë të para të kursit.
Oh po, një përfitim tjetër i rëndësishëm…
Ndër të preferuarat personale të Romanit në jetën zvicerane është ai që u lejon atyre mbi 16 vjeç të pinë disa pije alkoolike, ndërsa mosha e ligjshme e pirjes në Ukrainë është 18 vjeç.
Deri më tani ai kishte vetëm një birrë, por është mirë të dini se bukuritë e Zvicrës shkojnë përtej çokollatës dhe edelweiss.
/albinfo