Shkenctari musliman që prodhoi letër që nuk digjet, bojë të ndritshme, dhe hekur që nuk ndryshket..

Shkenctari musliman që prodhoi letër që nuk digjet, bojë të ndritshme, dhe hekur që nuk ndryshket..

Bëhet fjalë për shkencëtarin e madh ‘Xhabir bin Hajan’.
Xhabir bin Hajan lindi në vitin 721 e.s., dhe u shqua në fusha të ndryshme si kimia, astronomia, matematika, mjekësia, metalurgjia dhe filozofia.
Arritjet e tij ishin veçanërisht të dalluara në kimi, ku ai i përdori ato në punimet dhe shpikjet e tij të mahnitshme.



Punimet më të rëndësishme të tij:
— Shpikja e një boje ndriçuese që ndihmon në leximin e dorëshkrimeve në errësirë.
– Ishte i pari që zbuloi acide që përdoren ende në aplikime të ndryshme, si: acidin nitrik, acidin klorhidrik dhe acidin sulfurik.
– Shpikja e termit ‘alkali’ dhe ishte i pari që zbuloi sode kaustike ose hidroksid natriumi (NaOH).


– I pari që arriti të ndajë arin nga argjendi duke përdorur procesin e zëvendësimit me acide, dhe kjo metodë mbetet e përdorur deri më sot.
– I pari që përgatiti ujë të artë dhe mundi të shkruajë me të.
– Vendosi metodën e parë të distilimit kimik në botë.

– Shpikja e një lloji letre që nuk digjet.
– Projektimi i një lloji boje që, kur aplikohet mbi hekur, nuk ndryshket fare.
Dhe shumë arritje të tjera të mëdha, derisa vdiq në vitin 815 e.s., duke lënë një trashëgimi shumë të madhe që ende kujtohet sot.
Burimi: Andaluzia e periudhës islame




/ms

 

Advertisement