“Enver Hoxha” ishte Stalini shqiptar !
Eseisti kujton udhëtimin e pakompromis dhe brutal të komunistit që mbretëroi suprem mbi vendin e tij për dyzet vjet, deri në vdekjen e tij në 1985. Winston Churchill, në marrëveshje me Stalinin, ua la Shqipërinë komunistëve për t’ua bllokuar më mirë rrugën në Greqi. Më pas autori rrëfen sesi CIA do të përpiqet në mënyrë të ngathët ta kthejë Shqipërinë në kampin perëndimor, duke sakrifikuar kundërshtarët shqiptarë për Hoxhën, shkruan gazeta zvicerane en sqhip Le canton27.ch duke ju referuar gazetes prestgjioze Le Monde.
Kush e kujton Enver Hoxhën (ose Hoxhën, 1908-1985), përveç shqiptarëve mbi 50 vjeç që përjetuan mbretërimin e diktatorit stalinist? Në filmin e Spike Lee, Inside Man (2006), hajdutët sulmojnë një bankë dhe marrin pengje. Policia i dëgjon nga larg, por nuk mund të njohë gjuhën që përdorin. Përfundojnë duke kuptuar se është shqip dhe gjejnë një shqipfolës për të përkthyer. Më pas e reja shpërthen në të qeshura dhe u shpjegon se këto janë fjalime të Enver Hoxhës, tekste që i di sepse i ka studiuar në shkollë.
Ju mund të ndani një artikull duke klikuar në ikonat e ndarjes në krye të djathtë të tij.
Duhet pak nerv dhe njëfarë ndjesie bindjeje për të bindur një botues të botojë një biografi të Enver Hoxhës, mbështetësit të fundit të Stalinit, i cili sundoi Shqipërinë nga viti 1944 deri në vdekjen e tij.
Bertrand Le Gendre nuk hezitoi dhe ia doli mirë: kjo biografi lexohet si një roman. Dhe ne pyesim veten, ndërsa e mbyllim, se si ky vend i vogël ballkanik, i mbërthyer midis Greqisë dhe ish-Jugosllavisë, i cili kishte 1 milion banorë në 1944 – gati 3 milion sot – mund të kishte vuajtur për më shumë se dyzet vjet zgjedhën e këtij ndjekës intransigjent i marksizëm-leninizmit stalinist.
Në vitin 1991, kur Bashkimi Sovjetik u shemb, dy vjet pas rënies së Murit, Shqipëria e Kuqe, e cila i kishte mbijetuar vdekjes së diktatorit për disa vite, u kthye në demokraci dhe u zhyt në kaos. Si arritëm këtu? Autori përparon hap pas hapi duke përballur autobiografitë e shumta të zbukuruara të Enver Hoxhës me realitetin e investigimit të tij. Hoxha lindi në vitin 1908 në Gjirokastër, në jug të Shqipërisë. Pas shkollimit në gjimnazin francez, ai studioi në Montpellier, kaloi në Paris dhe u kthye në vendin e tij, ku dha mësim frëngjisht. Ai nuk krijoi marrëdhënie të ngushta me komunistët francezë, siç mburrej.
Çlirimi i Tiranës nga zgjedha naziste, që do të sjellë në pushtet komunistët shqiptarë, është vepër e një personazhi flakërues që do të jetë gjithmonë nën hijen e Enver Hoxhës. Ai quhet Mehmet Shehu (1913-1981) dhe Bertrand Le Gendre beson se “prejardhja e tij është më lajkatare se ajo e “shokut Enver””. Le të gjykojmë: ai është një nga tridhjetë e gjashtë shqiptarët që luftuan në Spanjë në brigadat ndërkombëtare. Ishte ai që në krye të partizanëve komunistë pushtoi Tiranën më 18 nëntor 1944.
Enver Hoxha bëri një hyrje triumfuese dhjetë ditë më vonë. Në historinë zyrtare që ai do të ndërtojë më pas, roli i tij do të jetë padyshim më i rëndësishëm, ashtu siç do të zhduket ai i britanikëve dhe amerikanëve, të cilët e lanë të marrë pushtetin. Winston Churchill, në marrëveshje me Stalinin, ua la Shqipërinë komunistëve për t’ua bllokuar më mirë rrugën në Greqi. Më pas autori rrëfen sesi CIA do të përpiqet në mënyrë të ngathët ta kthejë Shqipërinë në kampin perëndimor, duke sakrifikuar kundërshtarët shqiptarë për Hoxhën.
/lecanton27