Nëse punoni dhe jetoni në Zvicër duhet ti dini këto gjëra..
Edhe pse është e vështirë të bësh përgjithësime për Zvicrën duke pasur parasysh shumëllojshmërinë e gjuhëve dhe kulturës në të gjithë vendin, si p.sh. në vendet e vogla, ka disa aspekte të kulturës së punës zvicerane që me siguri i keni hasur gjatë kohës suaj në vend.
Koncepti i “Znüni”
Si shumë vende, edhe zviceranët e kanë konceptin të ndajnë një kafe dhe diçka të ëmbël me kolegët e tyre pasdite. Në Zvicrën gjermanishtfolëse, kjo është në orën 16:00 dhe quhet “Zvieri”. Megjithatë, ata kanë gjithashtu një meze të lehtë të mëngjesit në orën 9 të mëngjesit të quajtur “Znüni”, që vjen nga gjermanishtja “zu neun”, që do të thotë “në nëntë”. Dhe po, ora 9 e mëngjesit do të jetë mesi i mëngjesit për shumë zviceranë, pasi dita e punës në Zvicër shpesh fillon më herët, transmeton albinfo.ch.
Paga e “muajit të 13-të”
Sistemi i pagave 13 mujore nuk është pjesë e ligjit zviceran të punës siç është në disa vende, është më shumë një çështje zakoni, megjithatë nëntë nga 10 punëdhënës e paguajnë atë në këtë mënyrë.
Kjo do të thotë që të ardhurat tuaja vjetore llogariten dhe paguhen me 13 këste dhe jo me 12. Ideja e këtij sistemi është që kësti i 13-të të paguhet në dhjetor dhe paga për dy muaj do të ndihmojë në pagimin për shpenzimet e Krishtlindjeve dhe faturat e tjera të fundvitit.
Si të lundroni në një mjedis zyre poliglot
Megjithëse një zyrë ndoshta do të ketë një ose edhe dy gjuhë ‘zyrtare’ në varësi të vendit ku ndodhen në Zvicër (pasi disa kantone janë vetë shumëgjuhësh), duke pasur parasysh se vendi ka katër gjuhë zyrtare, nuk është e pazakontë të dëgjosh kolegë që flasin gjuhë të ndryshme. Në fakt, më shumë se dy të tretat e njerëzve mbi 15 vjeç në Zvicër thonë se përdorin rregullisht më shumë se një gjuhë.
Mbi 60 për qind e popullsisë zvicerane flasin gjermanishten si gjuhën e tyre kryesore dhe është gjuha më e përdorur në vendin e punës, e ndjekur nga frëngjishtja, shkruan thelocal.ch.
Sidoqoftë, gjuha tjetër më e njohur në vendin e punës është anglishtja – e cila nuk është gjuhë zyrtare e Zvicrës, duke mposhtur italishten, që është. Një studim i vitit 2016 zbuloi se anglishtja ishte gjuha jokombëtare më e folur në Zvicër, e folur rregullisht nga 45 për qind e popullsisë.
Një film zviceran i publikuar së fundmi gjithashtu eksploroi se çfarë do të ndodhte nëse Zvicra votonte për të qenë njëgjuhëshe, me pasoja katastrofike.
Sillni tortën tuaj të ditëlindjes
Disa njerëz nga kultura të tjera mund të jenë habitur kur zbuluan se, në ditëlindjet e tyre, pritet të sjellin tortën e tyre të ditëlindjes për ta ndarë me të gjithë në zyrë, kur është e kundërta në disa vende të tjera. Një përhapje e kremtimit të ditëlindjes zakonisht përfshin pasta, tortë, bukë dhe/ose çokollatë.
Mbërrini gjithmonë herët
Meqenëse sistemi i transportit publik të Zvicrës është jashtëzakonisht i besueshëm, po ashtu edhe përpikëria është shumë pjesë e kulturës, veçanërisht në një mjedis profesional. 10 deri në 15 minuta vonesë nuk konsiderohet si vonë dhe në modë nga kolegët tuaj zviceranë, është potencialisht e pasjellshme – më mirë të mbërrini 15 minuta më herët, ose, nëse është një ngjarje jashtëzakonisht e rëndësishme, edhe gjysmë ore.
/albinfo