A do të kthehet shërbimi ushtarak në Maqedoni? Dikur pa ushtri të kryer nuk të jepnin as nuse..!
Dikur, në vitet më të hershme kryerja e ushtrisë kishte një domethënie të madhe. Shihej si një sprovë e pjekurisë, si një shkollë e kryer. Pa ushtri të kryer nuk të jepnin as nuse.
Gjenerata e mesme dhe më e moshuar kur fillonin bisedat për ushtrinë, i zinte mesnata. Rrëfimet e tyre ishin interesante dhe një aventurë e re jashtë shtëpisë.
Tregonin betimin e dhënë, qethjen te berneri, afërsitë me ushtarët, kapetanët dhe gjeneralët. Por edhe si zgjoheshin herët, rregullonin shtratin, bëheshin rresht dhe mernin urdhërat. Tre muajt e parë ishin shumë të rënda, sepseu bëheshin ushtrimet intensive .
Kur filluar turbullirat në vitet e nëndhjeta, kryerja e ushtrisë, sidomos për kosovarët ishte një makth i vërtetë. Ata torturoheshin në mënyra më mizore e disa ktheheshin edhe në arkivole. Për ti ikur këtyre tragjedive, një pjesë e madhe e të rinjve kosovarë ikën me të madhe drejt vendeve të Evropës.
Pas mbarimit të viteve të 90-ta, erdhi ‘demokracia’. Ushtritë e rregullta u bënë profesionale dhe konform stadardeve të NATO-s. Shërbimi ushtarak u hoq dhe shumë ushtri të rajonit, përjashtuar atë të Serbisë dhe Kroacisë, mbetën ushtri sa për të thënë.
Sot në rrethanat aktuale gjeopolitike, qeveritë e rajonit, një pjesë të madhe të buxhetit po e fokusojnë në forcimin e ushtrive të tyre.
Ushtria e Kosovës po modernizohet dhe qeveria aktuale synon ta kthej shërbimin ushtarak.
Kjo temë po diskutohet edhe në Maqedoninë e Veriut. Shumë qytetarë janë pro kthyerjes së shërbimin ushtarak, por institucionet shtetërore nuk e konsiderojnë të domosdoshme.
Drejtuesit e ARM-së po vlerësojnë se shtetet anëtare të NATO-s janë të garantuara nga Neni 5 i marrëveshjes së Aleancës, ku garantohet siguria kolektive.
Ministrja e Mbrojtjes Slavjanka Petrovska më 16 shkurt deklaroi se nuk ka nevojë të kthehet shërbimi i detyrueshëm ushtarak, sepse sipas saj nuk ka rrezik të shtuar të sigurisë për shtetin apo arsyetim financiar për një vendim të tillë.
“Përveç monitorimit të kërcënimit, rikthimi në shërbimin e detyrueshëm do të kërkojë burime të konsiderueshme financiare. Po aq i rëndësishëm është ndikimi tek individët që mbushin 18 vjeç, të cilët do të ishin në margjinat e tregut të punës dhe mundësive arsimore.”, ka thënë Petrovska.
Por shumë qytetarë, sidomos brezi më i moshuar akoma kanë një nostalgji për ushtrinë.
Por akoma nuk dihet se si do ta pranoj gjenerata e re këtë ide, e cila ka një kosto të lartë financiare për shtetin.
shkruan: Muhamer Pajaziti
(INA)
