Jepen 4 miliardë euro për mbylljen e termocentraleve me qymyr në Maqedoni..

Institucionet ndërkombëtare financiare, në mesin e të cilave edhe Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) dhe Banka Botërore, e mbështetën planin që ka vlerë katër miliardë euro për tranzicion nga qymyri në burime të ripërtëritshme të energjisë në Maqedoninë e Veriut. Marrëveshja, e cila pritet të publikohet në Samitin klimatik COP28 në Dubai i cili fillon më 30 nëntor, do të vendosë plan për mbylljen e dy termocentraleve të qymyrit në vend dhe zëvendësim i tyre me 1,7 gigavatë energji ripërtëritëse, transmeton Euroaktiv.

“Qymyri përfaqëson 40 për qind të burimit të energjisë në Maqedoninë e Veriut, që është normë shumë më e madhe, shumë e rëndësishme. Ky është një shembull të cilin do të duhej ta tregojmë në COP, ta prezantojmë këtë qasje dhe që mund të ofrojë, si dhe përkushtimin e vendit”, ka deklaruar kryetari i BERZH, Odil Reno – Baso për “Rojters”.

I quajtur “Programi investues për tranzicion energjetik”, plani ndjek shembuj të ngjashëm për mbylljen e tremocentraleve me qymyr në Afrikën e Jugut, Indonezi, Vietnam dhe Senegal, me mbështetjen e kreditorëve, qeverive dhe investitorëve privatë.

Zëdhënësi i Fondit Klimatik për Investime në Bankën Botërore konfirmoi se Maqedonia e Veriut mund të fitojë mjete në vlerë prej 85 milionë dollarë, por planin investues, duke e përfshirë shumën konkrete të parave, do të duhet ta miratojë organi drejtues i ICF në fillim të vitit të ardhshëm.

Kombet e Bashkuara në vitin 2018 e shpallën Shkupin kryeqytetin më të ndotur në Evropë, megjithëse vendi ka vite që po punon për të reduktuar varësinë e tij nga qymyri si burim energjie. Megjithatë, në vitin 2021, termocentrali KME “Oslomej” me qymyr u riaktivizua për të reduktuar raportet e energjisë elektrike. Termocentrali, i cili është i vjetëruar, punon me linjit, qymyri që ndotë më shumë”, thekson Euraktiv.

Maqedonia e Veriut në vitin 2021 iu bashkua Aleancës Powering Past Coal, një grup vendesh të angazhuara për të hequr gradualisht energjinë e qymyrit. Pasi fillimisht ishte planifikuar të përfundonte deri në vitin 2027, afati u shty në vitin 2030.

/zhurnal