Zvicër: Pabarazi të mëdha në punë në varësi të kombësisë

Situata e 1.2 milionë punëtorëve të huaj të punësuar ndryshon në varësi të vendit të origjinës. Shkalla e personave aktivë të punësuar është e lartë për shtetasit e vendeve të caktuara të BE-së (85% ose më shumë), por më e ulët se 60% për kombësitë e tjera (Rusi, Eritrea, Turqi 1).

Të punësuarit nga Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar priren të jenë shumë të aftë dhe shpesh mbajnë poste menaxheriale, ndërsa ata nga Sri Lanka dhe Eritreja kanë më shumë gjasa të punësohen në profesione elementare . Kjo reflektohet edhe në kushtet e punës. Këto janë disa nga rezultatet eanaliza “Forca e huaj punëtore në Zvicër”, publikuar nga Enti Federal i Statistikave (FSO), përcjell albinfo.ch.

Që nga 31 dhjetori 2021, kombësitë e mëposhtme ishin më të përfaqësuara në mesin e popullatës rezidente të përhershme në Zvicër: Itali, Gjermani, Portugali, Francë, Kosovë, Spanjë, Turqi, Maqedonia e Veriut, Serbia, Austria, Mbretëria e Bashkuar, Polonia, Bosnja dhe Hercegovina, Kroacia, Hungaria, Rumania, Sri Lanka, Eritreja, Brazili, Holanda, Sllovakia, Kina, Greqia, Shtetet e Bashkuara dhe Rusia.

Gjatë periudhës 2018-2022, shkalla e personave aktivë të punësuar të moshës 25 deri në 64 vjeç ishte mesatarisht 83.5%, me variacione të forta në varësi të kombësive të analizuara. Normat më të larta, prej 85% ose më shumë, janë regjistruar për njerëzit nga BE (Gjermani: 89.9%; Austri: 89.5%; Sllovakia: 86.4%; Franca: 86.3%; Greqia 85.0%). Zviceranët shquhen edhe për përqindjen e lartë të të punësuarve (85.5%). Pjesëmarrja më e ulët në tregun e punës (më pak se 60%) vërehet te njerëzit nga Rusia (59.0%), Eritreja (59.2%) dhe Turqia (59.8%).

Rreth 90% e amerikanëve dhe rusëve kanë një kualifikim të arsimit të lartë
Përqindja më e lartë e mbajtësve të diplomës terciare vërehet te të punësuarit nga Shtetet e Bashkuara (92.5%) dhe Rusia (87.8%), të ndjekur nga ata nga Mbretëria e Bashkuar (80.4%), Holanda (76.3%) dhe Greqia (72.7%) ). Për krahasim, kjo përqindje është 48.2% në mesin e të punësuarve zviceranë. Një nivel i lartë trajnimi shpesh shkon paralelisht me një profesion shumë të kualifikuar (drejtorë, drejtues dhe menaxherë, profesione intelektuale dhe shkencore, profesione të ndërmjetme). Profesionet e kualifikuara janë më të përfaqësuara në mesin e të punësuarve nga

Shtetet e Bashkuara (88.6%), Mbretëria e Bashkuar (83.6%), Holanda (80.8%) dhe Rusia (76.7%). Tek zviceranët, kjo përqindje rritet në 56.0%.
Srilankezët dhe eritreanët, më së shpeshti punojnë në profesione elementare

Midis punëtorëve të punësuar nga Sri Lanka dhe Eritreja, më pak se 10% kanë përfunduar arsimin terciar ose punojnë në një profesion shumë të kualifikuar. Prandaj, ata ushtrojnë një profesion elementar shumë më shpesh sesa mbajtësit e kombësive të tjera të studiuara (Sri Lanka: 47,5%; Eritrea: 37,5%). Përqindja e profesioneve elementare është gjithashtu e lartë në mesin e të punësuarve në këto vende: Maqedonia e Veriut (28.3%), Kosova (24.4%), Brazili (23.7%), Portugalia (21.2%) dhe Serbia (20.9%). Për krahasim, kjo normë është 3.3% për njerëzit me kombësi zvicerane.

Katër në pesë gra nga Sri Lanka punojnë me kohë të pjesshme
Gratë kanë më shumë gjasa të punojnë me kohë të pjesshme sesa burrat, të gjitha kombësitë së bashku. Përqindja më e madhe vërehet te femrat nga Sri Lanka (79.0%), të ndjekura nga femrat kosovare (70.5%) dhe femrat eritrease (66.3%). Zviceranët janë në pozitën e katërt (65.2%). Normat më të ulëta janë 30.8% te grekët dhe 34.9% te rumunët.

Pozicionet menaxheriale janë më të zakonshmet në mesin e britanikëve
Përqindja e të punësuarve që ushtrojnë një funksion menaxherial është veçanërisht e lartë në mesin e punonjësve nga Mbretëria e Bashkuar (44.3%), të ndjekur nga ata nga Shtetet e Bashkuara (38.8%). Normat e larta (rreth një e treta) mund të përmenden edhe për disa vende të BE-së (Holandë dhe Greqi: 35,9%; Gjermani: 35,5%; Francë: 34,8%; Austri: 33,1 %). Punonjësit nga Eritreja dhe Sri Lanka e zënë këtë lloj pozicioni shumë më rrallë (8.3% dhe 12.1% respektivisht). Kjo përqindje është 28.7% në mesin e njerëzve me kombësi zvicerane.

Kushtet shumë të ndryshme të punës në varësi të kombësisë
Të punësuarit që punojnë më shpesh me orar fleksibël janë britanikët (65.9%) dhe amerikanët (64.7%), të ndjekur nga holandezët (62.5%) dhe rusët (61.1%); kjo përqindje rritet në 51.2% në mesin e punonjësve zviceranë. Më pak se 10% e Eritreanëve dhe Sri Lankas përfitojnë nga orari fleksibël i punës.

Përqindja më e lartë e kontratave më pak se një vit vërehet te punonjësit nga Eritreja (7.9%) dhe Brazili (5.5%). Kjo përqindje është 2.0% në mesin e zviceranëve. Orët atipike (puna e rregullt në mbrëmje, netë, fundjavë) janë gjithashtu të përfaqësuara në shumë mënyra. Këto forma të punës janë më të përhapura në mesin e të punësuarve të kombësisë Sri Lanka, të ndjekur nga ata nga Eritrea, Brazili, Serbia, Bosnja dhe Hercegovina dhe Sllovakia.

/ albinfo