Doli nga Zvicra ! E dini historinë e mollës mbi kokë dhe shigjeta..?

Vilhelm Teli (Wilhelm Tell) ishte një hero legjendar zviceran, sikur nder ne Skenderbeu apo Aderm Jashari… Sipas legjendës, më 18 nëntor 1307, William Tell u ndëshkua dhe u dënua të gjuante një shigjetë në një mollë të vendosur mbi kokën e djalit të tij, sepse ai kishte refuzuar të përshëndeste një nga zotërit e tij.

Ai e ndan frutin në dysh, pa e prekur djalin e tij, duke shmangur kështu vdekjen për të cilën ishte dënuar, shkruan ghazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch

William Tell, ky simbol zviceran me famë botërore
Historia e William Tell është një nga mitet themeluese të Zvicrës.. Miti ose realiteti i një qyteti të vogël në zemër të Evropës, Tel dhe legjenda e tij mesjetare janë të njohura në të gjithë botën.

Gjurmët e para të tregimit të tij i gjejmë në Librin e Bardhë të Sarnenit, një dorëshkrim që daton nga viti 1470. Më vonë, personazhi do të ketë sukses falë poetit gjerman Friedrich von Schiller dhe dramës së tij “Wilhelm Tell”. Historia e një heroi zviceran që personifikon guximin.

Në 1291, kantonet e Urit, Schwyz dhe Unterwalden krijuan Konfederatën e Kantoneve të Tretë dhe vendosën të mos i nënshtroheshin më autoritetit të Habsburgëve, një familje e fuqishme perandorake nga Austria e cila në atë kohë dominonte një pjesë të madhe të Evropës.

Këto tre kantone pastaj betohen për ndihmë të ndërsjellë të përjetshme kundër të gjithë atyre që do t’i dëmtonin. Pavarësia e tyre u bë zyrtare me nënshkrimin e Paktit Federal, rreth 1 gushtit, datë e zgjedhur më pas për të festuar Ditën Kombëtare të Zvicrës.

Le canton27.ch: Tri « molla » ishin ato qe ben revolucion ne bote 1. Molla qe hengri Adami me Even. 2.Malla qe i ra Njutonit mbi koke. 3 Molla » e Steve Jobs .

Përmbaruesit, përfaqësues të dinastisë Habsburge, atëherë duke u ndjerë të kërcënuar nga ky rebelim, u përfshinë në abuzime. Njëri prej tyre, përmbaruesi Hermann Gessler, kishte ngritur një postë në sheshin e fshatit Altdorf, kryeqyteti i kantonit Uri, dhe vendosi kapelën e tij atje. Të gjithë kalimtarët janë të detyruar të përkulen para kësaj godine në shenjë nënshtrimi.

Është në këtë kontekst konfliktual që fillon historia e William Tell. Më 18 nëntor 1307, ky i fundit kaloi në sheshin e fshatit, duke shpërfillur kapelën, e cila megjithatë ishte vendosur në provë dhe duke ditur se rrezikonte vdekjen nëse denoncohej. Ky dështim i raportohet shpejt përmbaruesit Gessler i cili vendos që William Tell të paraqitet të nesërmen.

Duke mos gjetur asnjë justifikim për sjelljen provokuese të të akuzuarit, por duke treguar një dukje dashamirësie, përmbaruesi i imponon atij kalvarin e mollës për t’i shpëtuar vdekjes. Testi është si më poshtë: William Tell duhet të shpojë një mollë të vendosur në kokën e djalit të tij. Pasi solli djalin e tij, ai merr harkun e tij dhe arrin shkëlqyeshëm në ushtrimin pa e prekur fëmijën.

Në të gjithë botën, produktet e prodhuara në Zvicër shiten me një hark në paketim për të treguar origjinën e tyre. Pse lidhet vendi me këtë armë? Kjo është për shkak të historisë së William Tell…

Kjo histori zhvillohet në kohën kur kantonet e para zvicerane, Uri, Schwyz dhe Unterwalden, vendosën të mos respektojnë më autoriteti i Habsburgëve, një familje e fuqishme austriake që mbretëron mbi territorin e tyre.

Dëshira për pavarësi të tre kantoneve ilustrohet nga pakti që ata nënshkruan rreth 1 gushtit 1291, i përkujtuar çdo vit me Ditën Kombëtare të Zvicrës.

Thuaj, një rebel
Pikërisht në këtë kontekst, përfaqësuesi i Habsburgëve, përmbaruesi* Hermann Gessler, do të kishte vendosur kapelën e tij në majë të një shtylle, në një shesh në fshatin Uranian Altdorf, duke i detyruar të gjithë që kalonin para tyre të përkuleshin në shenjë. të dorëzimit. Pasi ka kaluar sheshin pa kryer gjestin e kërkuar, William Tell është i dënuar të synojë një mollë të vendosur në kokën e djalit të tij. Ai ia del mbanë në stërvitje, i shpëton përmbaruesit Gessler që donte ta burgoste përjetë, më pas hakmerret duke e vrarë me shigjetë.

GUILLAUME TELL, NJË HERO Zviceran me famë botërore
« William Tell është bërë një simbol i së drejtës për t’u revoltuar kundër pushtetit kur ai rezulton mizor dhe i padrejtë. »

Mit apo realitet?
Ashtu si të gjitha historitë e lashta, është e vështirë të dihet nëse ajo e William Tell korrespondon me fakte reale apo me një legjendë. Në kohën kur ndodh, rreth 700 vjet më parë, nuk kishte internet dhe as një shtypshkronjë! Shkrimet janë bërë me dorë dhe për këtë arsye janë të rralla. Shumica e informacionit transmetohet gojarisht, duke e bërë të vështirë verifikimin dhe duke çuar në shtrembërime kur transmetohet.

Me kalimin e kohës, William Tell, pavarësisht nëse ai ka ekzistuar me të vërtetë apo jo, është bërë një simbol i së drejtës për t’u revoltuar kundër pushtetit kur ai rezulton mizor dhe i padrejtë. Historia e tij është e afërt me atë të heronjve nga vende të tjera, duke shfaqur shqetësime të përbashkëta nga kultura të ndryshme.

Ai frymëzoi Revolucionin Francez ose artistë të tillë si gjermani Friedrich Schiller i cili nxori një dramë prej tij në 1804. Suksesi i kësaj pune kontribuoi shumë në bërjen e William Tell-it një model të njohur për pjesën tjetër të botës. * Përmbarues është personi që drejton një përmbarimor, një strukturë administrative që u shfaq në mesjetë.
Më 1798, Zvicra u riorganizua dhe bailiwicks u bënë rrethet tona aktuale.

/lecanton27