Thirrje faktorit politik shqiptarë..
Përdorimi i gjuhës shqipe dhe rregullimi statusit të saj në kushtetutën e Republikës së Maqedonisë së Veriut është folur, përfolur, përmendur dhe premtuar, në të gjitha fushatat parazgjedhore, zgjedhore dhe pas zgjedhore nga të gjithë kandidatët të cilët kanë kërkuar votën shqiptare.
Që pas pavarësimit të Maqedonisë së Veriut, e sidomos pas ndryshimeve Kushtetuese të mbështetura në Marrëveshjen e Ohrit të vitit 2001, e deri më sot, gjuha shqipe nuk u bë kategori kushtetuese, por u emërtua si “gjuhë që e flasin më shumë se 20% e popullatës në Republikën e Maqedonisë se Veriut”.
Në këtë mënyrë u zyrtarizua diskriminimi i gjuhës shqipe dhe pastaj edhe i shqiptarëve në trojet e tyre etnike, nën Maqedoninë e Veriut.
Kështu, me dashje apo pa dashje, me dije apo pa dije, faktori politik shqiptar i atëhershëm humbi takimin me historinë dhe pasojat e tij ranë mbi kurriz të të gjithë shqiptarëve.
Nisur nga këto prova, Lidhja e Diasporës së Bashkuar Kërçovare, me rastin e hapjes së ndryshimeve kushtetuese të ardhshme, nga të gjitha forcat politike shqiptare dhe përfaqësuesit shqiptarë në Kuvend, kërkon që:
1. GJUHA SHQIPE TË SANKCIONOHET, ME KUSHTETUTË, GJUHË ZYRTARE në të gjithë territorin e Maqedonisë së Veriut, e jo “gjuha e folur nga me shumë se 20% e popullatës” ,
2. Shqiptarët të jenë element shtetformues, ashtu si Maqedonasit,
3. Rregullimi shtetërori RMV-së të bëhet sipas modelit Zviceran ose Kanadez e jo sipas modelit Kroat të propozuar nga Kristijan Mickovski..
4. Ligjet dhe aktet e institucioneve shtetërore të hartohen, shqyrtohen, aprovohen dhe shpallen edhe në gjuhën shqipe,
5. Procedurat gjyqësore, të zhvillohen edhe në gjuhën shqipe.
6. Të këkojnë me ngulm respektimin e ligjeve për përdorimin e gjuhës shqipe.
7. Të punojnë në ndërtimin e infrastrukturës së nevojshme dhe të mjaftueshme juridike për të garantuar respektimin efikas të përdorimit të gjuhës shqipe.
Mospërdorimi i gjuhës shqipe në të gjitha institucionet shtetërore nuk mund të arsyetohet me mungesën e vullnetit politik të palës maqedonase. Për shqiptarët dhe të zgjedhurit e tyre, kjo duhet të lexohet si mungesë respekti dhe refuzim bashkëpunimi me një nga shtyllat më të rëndësishme, që janë shqiptarët të cilët mbajnë në këmbë ngrehinën që quhet Maqedoni e Veriut.
Lidhja e Diasporës së Bashkuar Kërçovare përshëndet dhe mbështet fuqishëm qëndrimet e atyre partive politike që shkojnë në drejtim të kërkesave të mësipërme, me kusht që këto të përkthehen me votë në Kuvend, në dobi të këtyre kërkesave.
Nga ana tjetër është e papranueshme deklarata e Ministrit të Punëve të Jashtme se nuk është prioritet rregullimi pozitës së shqiptarëve me kushtetutë por integrimet euroatlantike.
Kjo tregon se Ministri dhe partia e tij, në momente të tilla historike, nuk janë në anën e atyre që i votojnë dhe i mandatojnë për mbrojtjen e interesave shqiptare. Përkundrazi, deklarata të tilla janë në kundërshtim me interesat shqiptare dhe realitetin në RMV.
Të zgjedhurit shqiptarë, në asnjë mënyrë nuk duhet të pranojnë të sakrifikojnë barazinë dhe të drejtat e shqiptarëve për interesa, të pretenduara “madhore” kombëtare dhe ndërkombëtare dhe të votojnë ndryshime kushtetuese ku, për të satën herë do të zyrtarizohej pabarazia e shqiptarëve.
Lidhja e Diasporës së Bashkuar Kërçovare uron dhe shpreson se faktori politik shqiptar nuk do të përsërisë gabimet dhe fajet e kaluara të paraardhësve te tyre dhe do të këmbëngulë që barazia, të drejtat natyrore dhe liria e shqiptarëve të sanksionohen me ndryshimet e ardhshme kushtetuese!
Lidhja e Diasporës së Bashkuar Kërçovare
Milaim Ziberi
Kryetar
10. Prill 2023
/ms