Viti 2023 do të jetë edhe më i vështirë për ekonominë vendit..!

Sipas Eutostat-it Maqedonia e Veriut është vendi me përqindjen më të lartë të inflacionit me vlerë prej 19.4 për qind në bazë të IHÇK-së (Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit), në krahasim me të gjitha vendet e tjera të rajonit.

Ndryshe, si probleme kryesore për inflacionin e lartë është rënia e standardit të jetesës së qytetarëve si dhe mënyra se si qytetarët funksionojnë duke shpenzuar në çdo veprim që e bëjnë.

Pagat e ulëta dhe mungesa e mundësive për punë poashtu kanë kontribuar fuqishëm në pabarazinë e të ardhurave në rajon. Vitin e kaluar, inflacioni i lartë, i shkaktuar nga rritja e çmimeve të ushqimeve dhe energjisë elektrike, zbrazi xhepat e qytetarëve.

Këtë vit institucionet parashikojnë një ngadalësim të inflacionit dhe parashikohet të arrijë në 8-9%. Por pritshmëritë për përmirësimin e standardit të jetesës nuk janë aspak në nivelin e dëshirueshëm, shkruan Zhurnal.

Çmimet e larta të ardhurat e ulëta krijojnë kaos në funksionimin e qytetarëve-
Kostoja e jetesës në nëntor ishte 19.5 për qind më e lartë se i njëjti muaj i një viti më parë, gjë që e vendosi vendin në krye të Evropës për nga inflacioni.

Sipas Eurostat, vetëm Hungaria dhe shtetet baltike – Estonia, Lituania dhe Letonia – kanë inflacion më të lartë, ku ai varion ndërmjet 21 dhe 22 për qind. Parashikime të këqija edhe për ekonominë botërore Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) parashikon një recesion për një të tretën e ekonomisë botërore në vitin 2023.

Siç tha në një intervistë për SiBiES drejtoresha e FMN-së, Kristalina Georgieva, viti 2023 do të jetë “më i vështirë se viti që po lëmë pas”. Arsyeja për këtë, siç shpjegon Georgieva, është “ngadalësimi i njëkohshëm i tre ekonomive të mëdha, SHBA-së, Bashkimit Evropian dhe Kinës”.

“Ne presim që një e treta e ekonomisë botërore të jetë në recesion. “Edhe në vendet që nuk janë në recesion, qindra miliona njerëz do ta kenë atë ndjenjë,” shtoi ajo.

Në Maqedoni, projeksionet e fundit të Bankës Popullore nga tetori tregojnë se për shkak të efektit të zgjatur të faktorëve gjeopolitikë, perspektivat globale si për rritjen ekonomike ashtu edhe për inflacionin janë më pak të favorshme se parashikimet e prillit. Dhe e gjithë kjo derdhet në ekonominë e vendit. Për këtë vit ata parashikojnë inflacion 8-9%.

“Rreziqet ndaj projeksioneve vlerësohen si dukshëm në rënie dhe lidhen me mjedisin e jashtëm, veçanërisht me rrjedhën e luftës në Ukrainë dhe (ndikimet e) efekteve në tregjet globale të produkteve primare dhe në rritjen e ekonomisë evropiane. ” Ky kontekst i pasigurt global thekson edhe më shumë nevojën e zhvillimit të politikave të kujdesshme të brendshme”, përfundon Banka Popullore.

Në Buxhetin për vitin 2023, rritja në vend parashikohet në 2.9 për qind dhe inflacioni 7.1 për qind. Deficiti buxhetor është në nivelin 4.6 për qind të BPV-së së planifikuar.

RMV e ka inflacionin më të lartë në rajon-
Inflacioni mesatar në periudhën janar- gusht 2022 ishte 11,6% në nivel vjetor dhe kryesisht rezulton nga faktorë të jashtëm në anën e ofertës, njofton Banka Popullore e RMV-së.

Prej atje theksojnë se kontributin më të madh në rritjen e inflacionit të brendshëm e ka rritja e çmimeve të importit të ushqimeve dhe energjisë, duke përfshirë çmimin e brendshëm të energjisë elektrike dhe atë termike, të cilat janë ndikuar nga zhvillimet në tregun botëror të energjisë.

Qeveria lavdërohet se falë masave të saj, nga muaji gusht paga mesatare në vend është rritur për 11.3%, ose për 3.229 denarë dhe arrin shumën prej 31.871 denarëve. Qeveria thekson rritja e vazhdueshme e pagës mesatare është rezultat i masave dhe politikave ekonomike të zbatuara për rritjen e mesatares dhe pagës minimale, e cila është 18.000 denarë.

Ndërkohë opozita maqedonase kritikon pushtetin. Sipas kryetarit të VMRO-DPMNE-së, Hristijan Mickovski, paga për qytetarët nuk është arritur aspak, por përkundrazi, ajo është zvogëluar për më shumë se 7%. Kjo sipas Mickovskit për shkak të rritjes së inflacionit, i cili në vendin tonë ka rritje më të madhe në rajon.

Inflacioni në muajin gusht, muajin të cilin e krahason Kovaçevski, është 18.7% dhe bindshëm është më i larti në rajon, nuk ka shkallë më të lartë të inflacionit. Që do të thotë se nëse paga mesatare është rritur për 11,1 për qind siç thotë Kovaçevski, rritja reale është minus 7,6%.

Për shkak se keni inflacion prej 18.7 për qind, ndërsa rritja është shumë më e vogël nga ai inflacion. Dhe ja që të jem më i saktë, qumështi, buka, veza, vaji janë rritur për 18.7 për qind, ndërsa shumën e parave që e ka marrë ai që i blen këto produkte është 11.1. që do të thotë kemi më shumë shpenzime, ndërsa pagë më të vogël, ka thënë Hristijan Mickoski, kryetar i VMRO-DPMNE-së.

Megjithatë, gjendja reale vështirë të ndryshohet në një situatë kur vendi është i thelluar në krizë ekonomike, tanimë paga minimale prej 18 mijë denarëve është e pamjaftueshme për të mbushur shportën sindikale mujore që sipas përllogaritjeve të fundit është diku 32 mijë denarë. Qytetarët e Maqedonisë së Veriut me jetën luksoze duhet të përshëndeten sepse kemi të bëjmë me mbijetesë.

Mbase, kjo krizë ekonomike nuk ka ardhur rastësisht, e as nuk largohet befasisht sepse ndikim direkt ka angazhimi i Ministrisë së Ekonomisë, Financave, si dhe e gjithë Qeveria që kjo futje në këtë krizë të ketë një përfundim sa më shpejt që është e mundur. Si dhe të dilet nga kriza me metoda të posaçme të cilat do ta kishin ringjallur ekonominë e vendit.

/Zhurnal.mk