A mund të lëvizni nga një kanton zviceran në tjetrin..?

Lejet e punës në Zvicër janë specifike për kantonin, por a do të thotë kjo që nuk mund ta ndërroni kurrë vendbanimin tuaj?, shkruajnë mediat zvicerane, përcjell Albora.ch Nëse jeni shtetas i huaj që punoni në Zvicër, e dini se leja juaj është lëshuar nga një kanton i caktuar ku punoni.

Nëse ju duhet të qëndroni në këtë punë të veçantë ose vendndodhje për një kohë të gjatë varet nga disa faktorë, si kombësia juaj dhe lloji i lejes që keni.
Në përgjithësi, në shumicën e rasteve, banorët e përhershëm mund të lëvizin në një kanton tjetër, por zbatohen disa rregulla.

Pasaporta juaj luan një rol
Shtetasit e BE/EFTA kanë privilegje në Zvicër që qytetarët e vendeve të treta nuk i kanë.

Njëra prej tyre është liria relative e lëvizjes brenda vendit: njerëzit nga shtetet e BE/EFTA dhe anëtarët e familjeve të tyre nuk kërkojnë një leje të re nëse lëvizin në një kanton tjetër.
“Lejet e qëndrimit afatshkurtër, lejet e qëndrimit dhe lejet e vendbanimit janë të vlefshme për të gjithë Zvicrën”, sipas Sekretariatit Shtetëror për Migrim (SEM).

Sidoqoftë, ligji federal parashikon kushte specifike për lëvizjen brenda vendit. Ai përcakton se personat me leje qëndrimi L ose B, të cilët dëshirojnë të zhvendosen në një kanton tjetër, “duhet të aplikojnë paraprakisht për lejen e duhur nga kantoni i ri”.

Kjo do të thotë që leja juaj aktuale nuk transferohet automatikisht dhe nuk është e vlefshme në një kanton tjetër. Fillimisht duhet të kërkoni një të re dhe të lëvizni vetëm kur ta merrni.
A mundet kantoni i ri ta refuzojë kërkesën tuaj?

Meqenëse ligji i lejon mbajtësit e lejeve të BE/EFTA të lëvizin brenda Zvicrës, normalisht nuk duhet të ketë defekte.

Megjithatë, ka përjashtime.
Për të marrë një leje të re, ajo aktuale duhet të jetë ende e vlefshme dhe ju duhet të keni një punë të vendosur në një kanton tjetër.

Siç thotë ligji, mbajtësit e lejeve “kanë të drejtë të lëvizin në një kanton tjetër me kusht që të mos jenë të papunë dhe të mos ketë arsye për revokimin” e lejeve të tyre.
Pra, nëse doni të zhvendoseni në një kanton tjetër sepse keni humbur punën ose lejen tuaj, nuk mund ta bëni këtë.

Po shtetasit e vendeve të treta?
Jo-evropianët u nënshtrohen kushteve më kufizuese sesa homologët e tyre në BE/EFTA, duke përfshirë lejet e bazuara në sistemin e kuotave.

Gjithsej, 8500 leje shpërndahen në 26 kantone: 4500 personave u jepet leja e qëndrimit B dhe 4000 të tjerëve u jepet leje qëndrimi afatshkurtër L, duke u dhënë të drejtën për të punuar në Zvicër deri në një vit.

Qytetarët e Mbretërisë së Bashkuar kanë një kuotë të veçantë: autorizime 2,100 B dhe 1,400 L, gjithashtu të ndara midis kantoneve.

Meqenëse kantonet individuale kanë vetëm një numër të kufizuar lejesh për shtetasit e vendeve të treta, dhe kërkesat e punësimit janë shumë specifike (vetëm profesionistë të kualifikuar që nuk mund të gjenden as në Zvicër, as në BE/EFTA), nuk ka gjasa që këto njerëzit do të lejohen të ndryshojnë kantonet.

Megjithatë, ka disa përjashtime.
Nëse shtetasi i vendit të tretë ka jetuar në Zvicër për një kohë të mjaftueshme për të marrë një leje qëndrimi të përhershme B ose C, atëherë ata mund të lëvizin nëpër vend në të njëjtën mënyrë si njerëzit nga BE / EFTA.

Po pensionistët e huaj?
Nëse ju lejohet të qëndroni në Zvicër pasi të dilni në pension – me fjalë të tjera, nëse keni një leje C që ju jep të drejtën të qëndroni këtu për një kohë të pacaktuar – atëherë mund të lëvizni dhe të jetoni kudo që dëshironi.
Për të tjerët, zbatohen disa kufizime bazuar kryesisht në të ardhurat e tyre pas daljes në pension.

/albora