Të gjitha komunat e RMV-së po “zhyten” në borxhe
Shuma totale e detyrimeve të raportuara të njësive të vetëqeverisjes lokale në sistemin elektronik për raportim dhe evidencë të detyrimeve në Ministrinë e Financave nga 31.12.2019 është 3.3 miliardë denarë (53.7 milionë euro), zbulon Enti shtetëror i auditimit (ESHA) në Raportin e harmonizimit të Buxhetit themelor të Republikës së Maqedonisë së Veriut për vitin 2019, shkruan Meta.mk, transmeton Portalb.mk.
Auditorët kanë zbuluar se në dhjetor 2019, 12 nga gjithsej 81 komuna në vend kishin llogari të bllokuara. Shuma totale e urdhëresave të arritura për ekzekutim në Ministrinë e financave ishte 1.3 miliardë denarë (21,1 milionë euro) ose 40 % e gjithsej detyrimeve të raportuara të komunave, nga të cilat 892 milionë denarë (14,5 milionë euro) ose 67 % janë në bazë të borxhit kryesor, ndërsa pjesa tjetër janë për interesa dhe shpenzime të tjera.
“Neni 39 i Ligjit për financimin e njësive të vetëqeverisjes lokale përcakton që, nëse llogaria e komunës bllokohet për më shumë se gjashtë muaj ose për një periudhë prej gjashtë muajsh vazhdimisht çdo muaj ose shuma totale e detyrimeve të papaguara mbi 60 ditë tejkalon 80 % të të ardhurave i buxhetit themelor të komunës në vitin paraprak, kryetari i komunës është i detyruar të marrë vendim për shpalljen e paqëndrueshmërisë financiare dhe të informojë Këshillin komunal, Ministrinë e financave, Ministrinë e vetëqeverisjes lokale dhe BNJVL-në”, thuhet në raportin e shtetit. auditorët.
Sidoqoftë, deri në periudhën e auditimit, nuk ishte deklaruar asnjë vendim për deklarim të paqëndrueshmërisë financiare, për shkak të së cilës Ministria e Financave nuk ka krijuar organ koordinues për tejkalimin e paqëndrueshmërisë financiare të komunave.
“Për të konfirmuar përmbushjen e kushteve për deklarimin e paqëndrueshmërisë financiare të komunave, u kemi dërguar pyetësorë të gjitha komunave në RMV. Me inspektimin dhe analizën e përgjigjeve të marra nga 57% të komunave, kemi përcaktuar se deri në ditën e auditimit asnjë komunë për të cilën janë plotësuar kushtet për paqëndrueshmëri financiare, nuk ka marrë vendim për deklarimin e paqëndrueshmërisë financiare, nuk ka ndërmarrë aktivitete dhe masa të nevojshme për tejkalimin e saj dhe as nuk i ka njoftuar institucionet kompetente të marrin masa shtesë për tejkalimin e situatës. Gjegjësisht, sipas përgjigjeve të marra, 6 komuna kanë bllokuar llogari në 2018 dhe 2019 dhe 2 komuna në 2018”, thuhet në Raportin e ESHA.
Aty shtohet se kjo situatë i lejon komunat të gjenerojnë detyrime të reja për arsye të ndryshme, të fillojnë projekte të reja kapitale, të cilat mund të ndikojnë në përkeqësimin e likuiditetit të tyre dhe të gjendjes së përgjithshme financiare në të ardhmen dhe kështu të çojnë në mundësinë e nevojës shtesë për alokimin e fondeve nga Buxheti i RMV-së si mbështetje financiare.
Auditorët informojnë se Ministria e Financave nuk ka kryer mbikëqyrje për të përcaktuar ekzistencën e kushteve për paqëndrueshmëri financiare.
“Për shkak të kësaj situate, vihet në dyshim zbatimi i nenit 47 paragrafi 2 rreshti 5 i ligjit në fjalë, sipas të cilit do të shqiptohet gjobë në shumë prej 5,000 deri në 10,000 euro në kundërvlerë me denarë për kundërvajtje kryetarit të komunës, nëse ai nuk merr vendim për deklarimi i paqëndrueshmërisë financiare. Auditimi konsideron se është e nevojshme të ndërmerren aktivitete për të vendosur mbikëqyrje dhe kontroll në fushën e paqëndrueshmërisë financiare në NJVL”, thuhet në raport.
/portalb