Sot, tridhjetë vite pa profesorin MUSTAFA PINJOLLI
REPUBLIKËN NË KOKË, SHQIPEN NË ZEMËR, KOMBIN NË SHPIRT
Njeriu që në vazhdimësi luftoi demonët për të kultivuar shpirtëra të pastër, që jetoi bashkë me hallet dhe brengat e nxënësve, duke u lutur për shëndetin, mirëqenien dhe të ardhmen e tyre, që nuk krijoi pasuri materiale, që përfundoi jetën ashtu siç e jetoi, me halle shumë.
Jetoi në shtëpi modeste, por të planifikuar deri në detaje.
Në hymje, nga ana e djathtë, shtrihej kasolla e mbushur me sanë dhe zahire tjera, e cila nga ana e përparme nuk ishte e thurur. Kjo pjesë të shpiente për në ahurin, të cilin çdo person dëshironte ta vizitonte. Kafshëve që kultivoheshin në këtë ahur, zili do t’ua kishin edhe fermerët bashkëkohorë. Ato rriteshin dhe mirëmbaheshin me plot respekt dhe dashuri.
Pjesa qendrore e oborrit ishte mbjellë me barë, përreth me trëndafila. Çuditërisht, atë nuk e shkilnin dhe dëmtonin as njerëzit, as kafshët. Ky oborr të bindte se njeriu punëtor, ka aspiratë të përkryerën. Ai shtrihej përpara shtëpisë, e cila në brendinë e saj kultivonte traditën, kulturën dhe urtësinë kombëtare, duke të krijuar përshtypjen se këtu, gjithçka të përshëndeste dhe të dëshironte mirëseardhje.
Dhoma në të majtë të hyrjes së shtëpisë, me shumë dashamirësi priste miqtë, të cilët kishin nderin, aty të takojnë Naimin, Mjedën, Fishtën…, e ata, me madhështinë dhe urtësinë e tyre ishin të gatshëm të ndihmojnë këdo për çfarëdo. Secili që ngurronte t’i nderonte, duke shfletuar fletët e mbushura me mençuri, shpërblehej me pasurinë më të çmuar që mund të fitojë njeriu. Ata, secilin e mësonin si të punojë dhe jetojë, si të ballafaqohet me hallet dhe jetën, si të fitojë lumturinë dhe të shmangë hidhërimin.
Të gjithë, qëndronin bashkë në një dhomë me hapësirë të ngushtë, por me shpirt të gjerë. Posa të hyje në këtë dhomë, në kuzhinë fillohej të gatuhej ushqimi. Kjo do të ishte një besë e lidhur me shokët e dhomës, për të ruajtur traditën, për të kultivuar mikpritjen.
Ishte modest dhe i matur, edhe në çaste mërzie, edhe lumturie. Shokët e ngushtë i kishin mësuar gjithçka për jetën. Në punë dhe jashtë shtëpisë të reflektojë mirësjelljen dhe parimet e çelikta, të veprojë drejt dhe shumë natyrshëm. Kështu vepronte edhe në shtëpi, edhe me shokët e me miqtë.
Jeta e kishte sfiduar me brengë të madhe, të cilën diti ta maskojë dhe mos e shprehë kurrë. Miqtë e tij të jetës, e kishin mësuar se dashuria është hyjnore dhe reciproke, e kishin bindur se zemra e plogësht mund të mbijetojë vetëm me dashuri ndaj jetës dhe punës, me hapësirë për gjithë ata që mbajnë anën e drejtësisë, sinqeritetit dhe mirësisë. E kush tjetër mund t’i posedonte këto tipare, veç fëmijëve. Nuk mendohej dy herë, kur çështje ishin fëmijët, nxënësit. Asnjë shoku, miku apo kolegu nuk ia plotësonte dëshirën, kur e njëjta mund të shkonte në dëm të nxënësve. Me shumë punë dhe mund arriti të nxjerrë në skenë dramën shqipe.
Lodhje nuk ndjente, puna e lumturonte. Veprimtaria e mësimdhënësit të mirëfilltë realizohet larg syve të opinionit, atje ku bëhet planifikimi dhe organizimi i punës, atje ku shpenzohen orë të tëra pune. Pushteti me kërkesat e sajuara politike, ruajtja e traditës nga familja, koha në dhjetëvjeçarët që do të pasonin, ishin tre elementë që aspak nuk përputheshin. Mësuesi duheshte t’i gatuaj bashkarisht këto kërkesa, dhe produktin ta mbajë larg syve të pushtetit, pa e hetuar tradita dhe në të mirë të njerëzimit. Punë aspak e kollajshme.
Shkollën, arsimin dhe në veçanti gjuhën shqipe e llogariste si bazament të çështjes kombëtare. Bile edhe Republikën që mbante në kokë i shërbente për të reflektuar të drejtën e natyrshme që i mungon një etniteti të tërë.
Lindi, u rrit, punoi dhe veproi në një vend, me politikat dhe qëndrimet e së cilit asnjëherë nuk u pajtua. Gjatë gjithë veprimtarisë së tij, thuajse nuk kaloi asnjë ditë pa pengesa e kërcënime.
Me fillimin e viteve 80-ta do të kulminonte urrejtja e pushtetit. Gjuetia ndaj kokave më të ndritura do të fuqizohej. Akuzat e pabaza, ndjekja, arrestimet dhe burgosjet e pakuptimta do të intensifikoheshin. Pushtetit filloi t’i pengojë çdo gjë shqiptare. Në një natë nëntori, mes Ditës së Shkronjave dhe Ditës së Flamurit, aty pranë kasolles groposi disa nga shokët e tij të jetës. Do të ishte akti më i vështirë që kishte kryer ndonjëherë, njëkohësisht edhe më fisnik. I mbështolli aq fortë, saqë as dheu mos mund t’i dëmtojë. Djersët dhe lotët i shkonin rrëke, pasiqë kufizonte njohjen e rinisë me këta shokë misionarë. T’i djegë e kishte shumë më kollaj, por besimi në festat madhështore të Nëntorit i dha forcë që shkronjat, fjalët dhe mësimet e arta t’ia dorëzojë tokës, i bindur se një ditë do të mbijnë me fryte të shumta. Miqtë e jetës e kishin mësuar se Toka nuk bën padrejtësi.
Pas disa muajve, në moshën 52 vjeçare, do detyrohej të largohet nga puna e shenjtë. Pushteti vendosi të heqë ferrën nga këmba. Ky vendim i padrejtë do ta nxiste të aktivizohej me gjithë kapacitetin intelektual, moral dhe kombëtar në shumë aksione. Si pensionist, dashuria ndaj fëmijëve dhe të rinjëve aq më shumë i shtohej. Intensifikoi njohjen e shumë të rinjëve me miqtë e tij të jetës.
Punoi pa u kursyer, si anëtar i Këshillit për Pajtimin e Gjaqeve. Ky këshill përpara kishte një punë mjaft serioze. Kërçova asokohe numëronte 25 raste gjakmarrjesh. Ky do të ishte misioni i tij i fundit.
Vitet 80-ta dhe fillimi i 90-tave kujtohen si kulmi i marrëzisë së pushtetit, ndaj së cilit shqiptarët nuk qëndruan duarkryq. Tanimë kishte mbirë Rilindja e dytë. Në mbledhjen e themelimit të Bashkimit të Rinisë Demokratike, më 03.08.1990, një muaj para aksidentit tragjik, në fjalimin përshëndetës, Mustafa Pinjolli do të thoshte: “KËTO DHJETË VITET E FUNDIT JANË NJËQIND VITE PJEKURIE, NJËQIND VJET MENÇURI, DURIM, NJËQIND VJET POLITIKË NJERËZORE. E ME KËTË DO TA REALIZOJMË BARAZINË TONË QË NA E UZURPOI TJETËRKUSH.”
Ajo që na la pas gjithë neve që e njohëm, është dashuria ndaj punës, përpikmëria në punë, respekti ndaj të gjithëve dhe drejtësia e paanshme. Ky njeri nuk punoi me orar dhe për rrogë. Veproi pa u lodhur, me Republikën në kokë, gjuhën shqipe në zemër dhe me kombin në shpirt.
Kështu e kujtojmë ne që e njohëm, personin me veçori të rralla njerëzore.
Shkruar nga: Gëzim Xhambazi, Shpëtim Pinjolli
Kërçovë, 02.09.2020