Një rrugëtim nëpër kohë për Abedin Hysenin – nga Adem Xheladini

Një uragan zbret fuqishëm mes malesh të Dardhës, Drenovës e Ujëmirit të thinjur për t’na freskuar kujtesën e viteve. Oshëtima e fushëgropës së Kërçovës po bart paprajshëm kujtesën e viteve dhe sjell të freskët figurën kaq emblematike, të një lëvizjeje gjithëshqiptare për liri e bashkim mes vete…

Miq e shokë të Abedin Hysenit ndodhen aty edhe sot për t’i përkujtuar nënës së Tij se edhe pas kaq vitesh, djali i saj rron me përjetësinë që la pas, rron në kujtesën e tyre i freskët. Janë këta shokët nga Kosova, Shqipëria e viset shqiptare në Maqedoni e gjithandej, shokë burgu, vepre, udhe.

Të gjithë janë bërë një rreth emrit të Abes, i cili atëbotë kishte arritur t’i bashkojë të gjithë. 30 vjet pa praninë fizike mes nesh e 60 vjet jetë bashkë me ne dhe me kujtesën tonë janë dëshmi të vulës së një kohe. Padyshim se Abedin Hyseni-Abja është ndër prijatarët e përpjekjeve të parreshtura për Liri e Bashkim. Lindi në Zajaz më 1 maj 1955 ku edhe kreu shkollimin fillor. Më 1969/70 shkon të vazhdojë mësimin në Prishtinë.

Qysh si nxënës i shkollës së mësme në Prishtinë do të njihet me Tefik e Faik Latifin nga Hajkobilla e Kosovës, me Agim Syejmanin nga Zhegra, Gani Krasniqin nga Malisheva dhe shumë të tjerë. Si student i Historisë në Fakultetin Filozofik do të njohë edhe shumë të tjerë dhe bashkë me ta do të vënë gurë në themelin e rrugëtimit për liri.

Pikëpamjet e Tij për lirinë e plotë do të frymëzojnë shumë miq e shokë të tij dhe ky aktivitet do të bie në sy, për çka edhe do të burgoset më 1979 dhe do të dënohet me 3 vjet burg, bashkë me Agim Sylejmanin, Faik e Tefik Latifin dhe Hasan Bekteshin. Më 1982 del nga burgu dhe sërish kyçet në lëvizjet e asokohshme në përpjekje për ta gjetur lirinë e plotë. Lexonte shumë e punonte pandërprerë që siç thoshte ai”dita e lirisë të vijë me hap më të shpejtuar”.

Mbushen një çerek shekulli qëkur Abeja mungon. I mungon Kërçovës, i mungon Kosovës, i mungon Shqipërisë. Mungon urtësia e tij, vendosshmëria e tij! Kush ishte personaliteti që bëri gjithë atë bujë në atë kohë? Të gjithë ata që e njohën, të gjithë ata që dëgjuan emrin e tij, gjithkush që sjell ndër kujtesë një emblemë, nuk mundet e të mos ketë motivin të shprehet për guximin, për saktësinë e tij, për vizionin e Abes.

Si dje, si sot, si mot, një kujtesë ngjallet e do të jetojë me pavdekësinë. Ajo kujtesë do të arrijë e të brumoset përditë e më fuqishëm në mendje e të çelnikoset pandërprerë, për sa koha shënon vrragët në kronikë. Në fjalën e rastit gjatë Akademisë përkujtimore të vitit 2010, atij gushti, Gani Krasniqi nga Malisheva, baba i dëshmorit të Kombit në Luftën e fundit të Shqiptarëve Labinot Krasniqi dhe njëri ndër bashkëveprimtarët e ditëve të para me Aben do të shprehet se “tek figura e Abedin Hysenit gjejmë figurën e skalitur me vizion të qartë dhe mendim pragmatik, njeriun me qasje të arësyeshme dhe veprim të guximshëm”.

Ndërkohë poaty, Gani Sylaj nga Kosova, bashkëvuajtës burgu dhe bashkëveprimtar i tij do të potencojë se “portreti i Abes mund të ndërtohet në disa segmente: guxim, shkathtësi, analitikë, e vizion të saktë”. Për veprën e Abedin Hysenit do të flasë atëkohë edhe Ali Ahmeti, kryetar i BDI dhe bashkveprimtar i ditëve të pasburgut me Abedin Hysenin ku ndër të tjera theksoi se “kontributi i Abedin Hysenit në bashkimin e grupeve ilegale që vepronin asokohe ishte i madh. Rexhep Mala, Abedin Hyseni, Nuhi Berisha, Fahri Fazliu e të tjerë, kanë dhënë kontribut të drejtpërdrejtë edhe në ngritjen e ushtrive çlirimtare shqiptare. Mund të thuhet se ata dhe Abedini bashkë me ta, meqë njihte mjaft mirë edhe problemet ushtarake ka kontribuar në njohjen edhe të doktrinave ushtarake që shpienin në rrugën drejt çlirimit”.

Në shpalosjen e kujtimeve për Abedin Hysenin, Hasan Bekteshi njëri nga bashkëvuajtësit e burgut, do të theksonte se “Abedin Hyseni ka kontribut të veçantë në ngritjen e motivit për liri e bashkim. Në 100 vjetorin e Lidhjes së Prizrenit në Prizren, Abedini, si historian që ishte të gjithë studentëve që ishim mbledhur aty na mbajti një orë historike për Lidhjen dhe për të gjitha përpjekjet e shqiptarëve”.

“Jemi të lumtur e krenarë që jetuam e jetojmë në kohën e Abes” do të thonë gjithnjë Aqif Mehdiu dhe Naxif Selimi, shokë të Abes që nga fëmijëria… Nocioni i ngërthyer rreth emblemës Abedin Hyseni, paraqet forcën goditëse kundër së keqes e hijeve që gjatë kohës ndoqën veprimet e shqiptarve gjithandej ku frymonin e përpiqeshin për të mbijetuar e për ta kërkuar lirinë.

Dhe vërtetë një uragan i pashuar jeton në mesin tonë. Jeton një vizion i kthjelltë, jeton një dëshirë e pashuar në rrugën drejt lirisë. Dhe nëna e Abes s’ka se si të mos ndjehet krenare që rriti birin e saj, birin e Kërçovës, birin e Kosovës, birin e Shqipërisë!

(në përkujtim të veprimtarit Abedin Hysenit-Abes)
Adem XHELADINI