Historia E Trenit Të Vjetër Të Kërçovës..
Historia e trenit dhe hekurudhës së vjetër eshtë e lidhur ngushtë me shqiptarët e Kosovës, ose si që prezentohen vetë ata-Kosovarët. Gjatë Luftës së -I- Botërore,1914-1918,gjysma e Kosovës mbetet në Austrohungarinë dhe gjysma tjetër bashkë me Iliridën nën Bullgarinë.
Që të dërgohen armë dhe municione ne frontin e Selanikut, bullgari vendos te ndertoi hekurudhën Shkup Ohër. Nga Gostivari deri në Kërçovë, hekurudha ka kaluar nëpër malin e thatë dhe shkëmborë që quhet Bukoqë dhe për ndertimin e kësajë pjese të hekurudhës kan sjellur kosovarë të zënë robë nga bullgari.
Në vitin 1917 përfundon hekurudha dhe lëshohet treni, por kjo hekurudhë nuk arrin ti ndihmoi Frontit të Selanikut dhe eshtë e mbjellur me eshtrat e mijëra kosovarëve, që kan punuar pa ngrënë e pa pirë dhe jënë sëmuar nga sëmundja e tifos e që bullgarët i kan djegur me zjarr.
Popullata vëndase e Zajazit, Berikovës, Qafës, Prapadishtit, Tuhinit, Jagollit, Haranjellit, Serbicës….dmth atje ku ka kaluar hekurudha, ekan pasur për detyrë tu jepnin bukë, por jo aqë sa të ngiheshin ata të gjorit por sa të mbanin shpirtin.
Nëse dikush ka tentuar që dikujt ti jepte buk fshehurazi, ushtari bullgarë e ka vrarë edhe kosovarin po edhe kërçovarin që eshtë munduar fshehurazi ti jepte buk dikujt.
Pleqtë vendas që nuk jetojnë më më kan treguar se në rrethinat e këtyre fshatrave që i përmenda ka varreza te shumta të kosovarëve që vendasit i kan varrosur dhe nuk kan lënë që bullgarët ti hudhnin ne zjarr.
Ky pra ishte shkaku i manifestimit përkujtimorë që u organizua te treni i vjetër,që ne si kërçovarë e përkujtuam 100 vjetorin e kësajë tragjedie të madhe të kosovarëve.
Historia e lidhur me trenin e vjetër vazhdon edhe pas luftës. Të njejtin tren e kan përdorur edhe kaçakët kërçovarë gjatë viteve 1920-1930; Sadin Selmani, Kalosh e Lazam Dan Zajazi, Islam Garana, Halil Braçani,etj….
Edhe gjatë Luftës së II Botërore e kan përdorur të njejtin tren dhe të njejtën hekurudhë…..edhe Rexhë e Mefail Zajazi, Begzat Vuli,Mefail Mehmedi e Halim Mangupi.
Pas vitit 1950, numër i madh i kërçovarëve punsohen në këtë hekurudhë dhe te ky tren. Jeton ende makinisti i këtij treni, Qamil Saliu ose si që njihej në popull-Qamili i Smalit nga Llapkidolli i cili ka mbi 90 vjet.
Ka njerëz shumë të ditur që mund të më thonë se çka të duhet treni, ose treni nuk eshtë i yni….si që më kan kritikuar dhe thënë se çka të duhet Skënderbeu, Nënë Tereza, manastiri te Kërrnia në jug të Kërçovës që është gjysma xhami e gjysma kishë, e shumë e shumë sende tjera qe ne nuk u dalim zot dhe lejojmë që të na i marrin te tjerit shkruan Ilmi Veliu transmeton kercova.net
/ms
