Fshati Jagoll dhe folklori burimorë nga Vehbi Haziri
Për vendlindjen e mbretit të këngëve Kamerr Bllaca, si dhe kampioni madhështor i humorit Ali Abdiu —Jagolli, me krenari do të shënojmë tradicionalisht vetëm vlera pozitive, fshat me banorë shumë human besnik dhe të ndershëm.
Edhepse në këtë fshat jeta gjithmonë ka vazhduar me banorë të kombit sllavo — maqedonas, intelegjenca natyrore dhe mençuria e shqiptarëve të Jagollit, kanë ditur t’i përshtaten kësaj strategjie dhe tu shmangen konflikteve ndër nacionale me njëtolerancë shembullore.
Rapsodi i mirënjohur legjendarë, Kamerr Bllaca, pa dyshim folklorit burimor ia dhuroi zemrën, talentin dhe dashurinë me zërin dhe melosin e tij sa atraktiv aq edhe të çuditshëm.
Pra, dëgjuesit e tubuar nëpër gëzimet — dasmat thonin: Ai ëshë që nga goja e tij dëgjohen dy zëra.
Në të vërtetë Xha Kamerri këngët e solistëve dhe grupeve që deri janë interpretuar me një zë të bashkuar melodia e këngës është korigjuar dhe nga viti 1940 sipas stilit të tijë këndohej me dy zëra bariton — tenor i ngritur.
Më të moshuarit vërtetojnë faktin se kënga e xha Kamerrit “Mikajle more vojvoda” nga çetniku Mikajli, ka shpëtuar nga thika shumë bashkëfsbatarë të Jagollit dhe vetë Kamerr Bllaca. Fenomen i paharruar madhështor do të mbetet në kujtesën e secilit që e ka dëgjuar humorin popullor të xha Aliut, me elemente historike, politike, satirike si dhe ironike, sidomos emitimin e pushtetarëve shqiptarë pa pushtet, të cilit shpesh herë e humbnin kontrollin e vetëdijes.
Poashtu, më të moshuarit tregojnë se me anë të humorit xha Aliu ka shpëtuar nga rrahjet e torturat një grup fshatarësh të Berikovës ku një bandë (e popit Kërste) çetnikësh nga Poreçja, e kishin organizuar.
Në këtë mënyrë xha Aliu përdori një strategji humoristike me Joshe vojvodën nga Jagolli si mbrojtës, dhe tragjedia mbaroi.
Shpëtuan fshatarët e Berikovës por Joshë vojvoda për berikovas shkoi kurban, nga kolegët e tij çetnik të priftit Kërste.
Vlen të përmendet gjithashtu edhe mjeshtri i çiftelisë Selim Arifi, i cili ishte artist i vërtetë.
Pra, këtyre fakteve historike si dhe për strategjinë e xha Kamerrit dhe xha Aliut, çdo koment do të ishte i tepërt dhe kurrsesi, s’guxojmë t’i harrojmë, veprat artistike madhështore.