Fshati Haranjell dhe folklori burimorë nga Vehbi Haziri
Fshati i luftetarit dhe patriotit shqiptar Ramazan Bajrami — Askeri, Haranjelli është i afirmuar edhe si vendbanim me karakteristika humane (sidomos në vetë organizimin solidar për pritje masovike të vllezërve nga Kosova me vitin 1999). Poashtu, çerdhja e shumë intelektualëve shqiptarë, fshat me heroizëm shembullor, gjatë luftes së dytë botërore të vitit 1941 — 1944, dha një rezistencë strategjike ndaj agresoreve te popullit shqiptar dhe me krenari luflonte për liri kombëtare.
Pra, edhe në këtë fshat bujar folklori burimor kombëtar, në të kaluarën (në regjimet terroriste), ka luajtur rol shume të rëndësishëm në ruajtjen dhe zhvillimin e vlerave kombëtare si: (gjuhën, identitetin, patriotizmin, mikëpritjen, kulturën, e kështu me radhe).
Pozita gjeografike pak a shumë ka ndikuar që struktura e folklorit shqiptar të jetë e ngjajshme me atë të Tuhinit dhe shpeshëherë ndodhte që këngët shqipe me ushtrime intenzive të integrohen në interpretimin e tyre, në tubtmet e dasmave, banketeve etj.
Rregullisht, stilizimin e këngeve patriotike, historike, kreshnike, apo të sevdasë e udhëhiqte solisti i ndihmuar nga grupi 3:5 këngëtar me zërat bariton — tenor (i ngritur nga njëri antar i grupit) që dallon nga grupi.
Këngët burimore (me melodi të veçante për çdo tekst), ishin te interpretuara në variante te kombinuara nga mjeshterit popullor joo vetëm në fshatin Haranjell por edhe më Gjëre (Kerçovë, Gostivar, Tetovë etj), nga rapsodët: xha Mexhiti, Fariu, xha Tafulja, xha Shukriu, Qani Ahmeti, Murtezan Bajrami, Hamdin Bajrami, Adem Ismaili, Demir Bajrami, Lazam Kadriu si dhe shumë të tjere që me shumë entuziazëm kendonin këngët: “Dylber Angjelina”, “Emin Mixha”, “Bilall Bajraktari”, “30 ditët e Ramazanit”, “Ali Aga”, “Bylbylat”, si dhe shumë të tjera me tekste të mrekullueshme.
Poashtu edhe humori popullor aspak nuk ka munguar ne Haranjell ishte kenaqesi shpirtërore kur ngjarjet satirike entitkeoheshin nga humoristi talentuar Fari Kadriu.
Pra, shpeshherë ndodhte që pjesemarrja e Fariut në tubimet masovike, të zgjasë deri në orët e mëngjezit.
Të gjithë ata që e njohën Fariun e famshëm, kur u bie ndër mend interpretimi i Fariut me respekt e përkujtojnë. Në fund artistet e përmendur nga zemra i falënderojmë.
