Garana fshat shum i vjetër
Emri Garane vjen nga emri “Gurra” ose te Gjuri i Madh qe gjinden mbi Garane , ne lindje. Origjinal duhet te jete “Gurana” dhe jo Garana, dmth -Gurana, ana e Gurit.
Ne dokumentet osmane emri i fshatit eshte i regjistruar si Garane. Ne vitin 1913 Garanen e kane shpetuar qe te mos e djege Mikail Brodi, Saliu i Veselices dhe Afmeti Velie te cilet ia kane mbushur kutine e duhanit me lira qe i kane tubuar neper fshat.
Ne kohen e kacakeve 1918-1939 nga Garana ka qene Islam Garana, ose Islam Kacaku qe ke luftuar kunder Serbise bashke me Baftir Shitoven, Arif Braqanin e Osman Gjinin. Keta kane qene ne kohen kur ne Zajaz ka qene Kalosh Dani e Sadin Selmani.
Ke Loshet, aty ku ka ba shtepi Asani i Adi Loshit, jene zbuluar du varre ilire, shume te vjetra.
Garana eshte fshat me histori te rralle, por nuk eshte shkruar.
HAZIZ LLOKAQI, nga Garana, babai i Dervish Llokaqit, Ka qene dhe vepruar na kohen e Kalosh Danit dhe ushtria serbe e ka zane dhe e ka there ne qytet, aty ku ashte ura e Sushices dhe sot ku eshte nji pompe benzene e qujtur Puckopetroll. Haziz Llokaqi ka qene djali I Veselit dhe Veseli ka qene I biri I Saliut Llokaqe.
Hazizi ka pas djal Dervishin Dervishi ka pas vetem nji djal Imerin dhe Imeri ka lene dy kengeterët me te medhej qe ka Kercova , Dervishin dhe Azizin.
Dervish llokaqi eshte I vra ke geshtenjet ne moshen 48 vjet. Dervish Llokaqi ka qene komandant I anes se Osllomese, e kane vra ne momentin kur e kane qitur nga Kasarna, ku ka qene i burgosur, dhe e sheh babai I Sejdinit, Hoxhës nga Biqinca , e merr e vorros në Biqince sepse e ka njohur dhe e ka pasur mik.
Kjo miqesi ka vazhduar edhe ma vone me familjen e Dervish Llokaqit. Ai vorrin e ka ke vorret e Biqinces ku edhe familja ma vone e ka rregulluar dhe I ka vene guret me mbishkrimin e tij.
Ne kohen kur Mikali e sulmon Garanen, Saliu I Veselices, Rushiti I velie dhe Ibishi I Likruqe kane mbeledhe lira dhe I ja kane dhane Mikalit, dhe e shpetojne katunin.
Mikali I thote se vetem Islam Garanen dhe Haziz Llokaqin nuk do ti fale, sepse ata dy kishin vrare shume komita bullgar.. Islam Garana ka qene I hikur ne Peshkopi kurse Hazizin e therin.ne moshën 55 vjet, I cili ka lan pas 4 djem, Medini, Dervishi,Islami, Shezaj.
Medini ka lanë pas Rasimin Sefen, Neshatin, Hilin ,Qemalin.
/ms
