Shtatë gjëra që thjesht nuk mund t’i mbani sekret në Zvicër..!?

Nëse shpresoni të qëndroni nën radarin në Zvicër, kjo nuk do të jetë e mundur. Ndërsa vendi ka ligje të forta për mbrojtjen e privatësisë, ka, megjithatë, shumë gjëra që do të duhet të zbuloni.

Ju nuk keni pse t’u zbuloni asnjë detaj personal njerëzve në jetën tuaj private, si bashkëpunëtorët, fqinjët ose të njohurit.

Në këto lloj marrëdhëniesh, jeta juaj mund të jetë e mbuluar me mister – nëse dëshironi.
Por nuk mund të mbeteni enigmë kur bëhet fjalë për jetën tuaj ‘publike’, ajo që përfshin autoritete të të gjitha llojeve, transmeton albinfo.ch.

Këto janë vendet ku duhet t’i zbuloni të gjitha:

Le të fillojmë me më të dukshmen – bankën tuaj
Disa të huaj ende besojnë mitin e kahershëm (por jo më të saktë) se ju mund t’i fshehni paratë tuaja në një llogari bankare anonime.

Imazhe të tilla përjetësohen shpesh nga filmat e Hollivudit, në të cilët personazhet e dyshimtë kanë pa ndryshim një bankier në Cyrih – një individ po aq me hije me mustaqe të holla dhe një kostum të errët – i cili fsheh paratë në heshtje në llogari sekrete.

Në realitet, për të hapur një llogari në Zvicër, duhet të keni një ID të vlefshme si pasaportë, verifikim të adresës suaj dhe një dokument për të vërtetuar origjinën e parave.

Kushti i fundit është për faktin se bankat në Zvicër nuk lejohen të pranojnë mjete për të cilat ata e dinë ose dyshojnë se janë përfituar përmes veprimtarive kriminale.

Një provë tipike që paratë tuaja vijnë nga burime të ligjshme mund të jetë një deklaratë bankare që tregon pagesat e pagave ose dokumentet nga shitja e pronës.

Dhe megjithëse nocioni i ‘konfidencialitetit të klientit’ ende praktikohet – në parim, bankat nuk mund t’i zbulojnë informacionet tuaja financiare një pale të tretë – për të parandaluar evazionin fiskal, Zvicra ka nënshkruar marrëveshje me një numër vendesh për të bashkëpunuar në këmbim të informacionit financiar të qytetarëve të tyre përkatës – edhe nëse filmat përpiqen t’ju bindin të kundërtën, shkruan thelocal.

Adresa juaj
Rregullat e ‘regjistrimit të adresës’ mund të jenë disi tronditëse për njerëzit nga disa vende të tjera, si Shtetet e Bashkuara, ku mund të lëvizni nga një vend në tjetrin dhe të qëndroni pak a shumë nën radar.

Jo kështu në Zvicër. Autoritetet zvicerane duan të dinë se kush jeton në vendin e tyre dhe ku.
Kur vendoseni në një shtëpi të re, keni 14 ditë për të njoftuar mbërritjen tuaj në komunën tuaj të re të banimit, megjithëse në disa vende afati mund të jetë më i gjatë.

I gjithë procesi do të duhet të përsëritet kur të transferoheni në një shtëpi tjetër, edhe nëse qëndroni në të njëjtën komunë. Ju do të duhet të çregjistroni adresën tuaj të vjetër dhe të regjistroni një të re.

Kombësia juaj
Nëse jeni i huaj që jetoni në Zvicër, statusi juaj (d.m.th. çfarë lloj leje pune/qëndrimi keni – B, C, apo ndonjë tjetër) është i njohur për autoritetet tuaja kantonale dhe komunale, si dhe për punëdhënësin tuaj, natyrisht.
Zyrtarët monitorojnë ligjshmërinë e qëndrimit tuaj në vend; me fjalë të tjera, ata e dinë se kur skadon leja juaj dhe nëse ajo mund të rinovohet fare.

Numri juaj KVG/AVS
Të gjithë banorët e Zvicrës marrin një numër identifikimi 13-shifror të bashkangjitur me emrin e tyre.
Ai është një pjesë integrale e identitetit të çdo banori që nga lindja – ose nga momenti kur ata mbërrijnë dhe vendosen në vend.

Numri, i cili fillon me 756 për të gjithë, pasohet nga 10 shifra të tjera të krijuara rastësisht.
Nuk ju kërkohet t’i mbani mend të gjitha sepse nuk do të pritet kurrë t’i recitoni ato nga kujtesa – ndryshe nga, për shembull, shumica e njerëzve në Shtetet e Bashkuara, të cilët i dinë përmendësh numrat e tyre nëntëshifrorë të Sigurimeve Shoqërore.

Kjo për shkak se numri juaj personal i identifikimit është i shënuar në regjistrat zyrtarë në nivele të ndryshme të qeverisë (federale, kantonale dhe komunale) dhe në të dhënat e tjera administrative gjithashtu, dhe do të shfaqet automatikisht kur emri juaj të futet në bazën e të dhënave.

Statusi i marrëdhënies
Nëse do ta postoni në Facebook apo jo, varet nga ju, por qeveria duhet të dijë nëse jeni beqar, i martuar ose/dhe keni fëmijë të mitur.
Ky nuk është thjesht kuriozitet nga ana e tyre, por statusi juaj civil përcakton shkallën tuaj tatimore, ndaj ky është informacion i rëndësishëm për autoritetet.

Aktualisht, Zvicra praktikon atë që shumë e konsiderojnë si një sistem taksash të padrejtë, i cili penalizon çiftet e martuara sepse tatohen bashkërisht.
Kjo do të thotë që nëse të dy partnerët janë të punësuar, ata shpesh duhet të paguajnë taksa më të larta se çiftet e pamartuara që depozitojnë taksat e tyre veçmas.

Të ardhurat e tyre shtohen (dhe tatohen) së bashku, pavarësisht se kush ka bërë çfarë.
Megjithatë, një shtytje për të ndryshuar këtë sistem ka marrë vrull.
Në shkurt 2024, Këshilli Federal i dërgoi një propozim parlamentit, duke bërë thirrje për një reformë të legjislacionit të kahershëm duke lejuar taksimin e ndarë dhe jo të përbashkët të bashkëshortëve.

Borxhet
Të kesh një borxh nuk është domosdoshmërisht diçka për të cilën dëshiron të bërtasësh nga çatitë.
Megjithatë, ndërsa publiku në përgjithësi mund të mos dijë për vështirësitë tuaja financiare, autoritetet e dinë, ashtu si edhe pronarët tuaj të mundshëm, kompanitë e hipotekave dhe huadhënësit e tjerë të kredisë.

Gjithashtu, komitetet tuaja lokale të natyralizimit do të jenë të vetëdijshëm për borxhet tuaja të papaguara gjithashtu dhe mund t’i përdorin ato për të justifikuar refuzimin e shtetësisë.

Dokumenti juaj penal
Do të zbuloni se ndërsa kërkoni për një apartament me qira dhe për lloje të caktuara pune, do t’ju kërkohet të jepni një ‘ekstrakt të dosjeve penale’ (Strafregisterauszug në gjermanisht, Extrait du casier judiciaire në frëngjisht dhe Estratto del casellario giudiziale në italisht).

Kjo është një kërkesë mjaft e zakonshme në Zvicër.
Nëse kryeni ndonjë shkelje të rëndë, një procesverbal mbahet në një regjistër special në Zyrën Federale të Drejtësisë në Bernë. Me fjalë të tjera, qeveria e di – ashtu si Santa Claus – nëse keni qenë keq apo i sjellshëm.

Prisni një minutë…duhet të zbuloni gjithçka në Zvicër?
Jo. Ekziston një dallim midis çështjeve që janë publike dhe atyre që janë private. Për shembull, ju nuk keni asnjë detyrim të zbuloni fenë, përkatësinë etnike ose orientimin tuaj seksual. Dhe askush nuk ka të drejtë të pyesë.

Ndonjëherë mund të shihni formularë zyrtarë që bëjnë këto pyetje (veçanërisht për fenë), por kjo është thjesht për arsye statistikore.
Ju mund ta jepni këtë informacion nëse dëshironi, ose zgjidhni të mos e bëni – kjo varet tërësisht nga ju.

/albinfo