Komandanti i ushtris mongole-Xhengiz Kani dhe muslimanët..
Thuhet se kur ushtria mongole e paska rrethuar Buharën, paska kaluar shumë kohë dhe nuk paska mund ta pushtojë.
Xhengiz Kani, komandanti i kësaj ushtrie, i çon haber popullit të Buharës, duke i thënë: “Ata që i dorëzojnë armët, do të jetojnë të sigurtë në mesin tonë, ndërsa ata që vazhdojnë rrezistencën, do të përballen me dënimin më të rëndë të mundshëm.”
Populli musliman i Buharës qenkësh ndarë në dy grupe.
Grupi i parë paskësh thënë: “Assesi nuk do të dorëzohemi, as vet e as armët. Nëse vdesim, do shkojmë shehidë, e nëse mbesim gjallë do të jemi gazi (fitimtarë) dhe do të jetojmë me nder.”
Grupi i dytë tha: “Nuk është mirë të derdhim gjak, paqja gjithmonë është më e mirë. Si nga numri i ushtarëve, ashtu edhe i armatimit, jemi më të dobët se ata. Nuk mund t’u bëjmë ballë”, dhe u dorëzuan.
Xhengiz Kani, këtyre që u dorëzuan, u shprehu këtë premtim: “Na ndihmoni e na mbështesni t’i mposhtim këta që ngren krye kundër nesh. Kur t’i mundim, do t’jua lëmë juve në dorë administrimin e vendit tuaj.”
Të dy grupet e muslimanëve nisën luftën kundër njëri-tjetrit. Me ndihmën e ushtrisë së mongolëve, grupi i dorëzuar i mposhti muslimanët e tjerë, që nuk u dorëzuan.
Pasi përfundon lufta, Xhengiz Kani urdhëron tubimin e armëve nga duart e muslimanëve të dëgjueshëm dhe urdhëron që atyre të gjithëve t’u hiqen kokat.
Më në fund ai e tha fjalën e tij të njohur: “Sikur këta të ishin të besueshëm, nuk do të luftonin me ne kundër vëllezërve të vet. Ata që këtë tradhti sot ua bëjnë vëllezërve të vet, nesër na bëjnë edhe neve të njëjtën.”
/tetvoa1